سینمای ایران، موج نو
موج نو سینمای ایران
حرکتی سازنده در عرصۀ سینمای ایران که از سال 1343ش با فیلم خشت و آینه (ابراهیم گلستان) و بعدتر از سال ۱۳۴۸ش در تاریخ سینمای ایران پدید آمد. مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، علی حاتمی و ناصر تقوایی بهترتیب با ساختن فیلمهای قیصر، گاو، حسن کچل، و آرامش در حضور دیگران موج نویی ایجاد کردند که فاصلهگرفتن از بازار فیلم فارسی هدف آن بود. دشواریهایی در مسیر این فیلمسازان قرار داشت که مهمترین آنها عدمحمایت تهیهکنندگان قدرتمند از فیلمسازان این «موج» بود. بسیاری از فیلمهای این «موج» از تیغ ممیزی ادارۀ سانسور نیز مصون نبود. سایر فیلمسازان «موج نو» بهرام بیضایی، امیر نادری، سهراب شهیدثالث، پرویز صیاد، پرویز کیمیاوی و خسرو هریتاش بودند، که در ۱۳۵۲ش از سندیکای هنرمندان فیلم ایرانی جدا شدند و کانون سینماگران پیشرو را تشکیل دادند. هدف اعلامشدۀ اعضای این کانون معرفی فرهنگ و خصوصیات ملی و پیشرفتهای هنری ایرانیان در خارج از مرزهای کشور بود. از سایر فیلمهای «موج نو» عبارتاند از آقای هالو (۱۳۴۹ش)، داش آکل (۱۳۵۰ش)، آدمک (۱۳۵۰ش)، خداحافظ رفیق (۱۳۵۰ش)، رگبار (۱۳۵۱)، صادق کرده (۱۳۵۱ش)، پستچی (۱۳۵۱ش)، خواستگار (۱۳۵۱ش)، نفرین (۱۳۵۲ش)، تنگنا (۱۳۵۲ش)، مغولها (۱۳۵۲ش)، غریبه و مه (۱۳۵۲ش)، یک اتفاق ساده (۱۳۵۲ش)، دایرۀ مینا (۱۳۵۳ش)، طبیعت بیجان (۱۳۵۳ش)، گوزنها (۱۳۵۴ش)، باغ سنگی (۱۳۵۴ش)، مرثیه (۱۳۵۴ش)، غزل (۱۳۵۵ش)، ملکوت (۱۳۵۷ش)، سوتهدلان (۱۳۵۶ش)، و بنبست (۱۳۵۷ش).