چامسکی، نوآم آورام (۱۹۲۸)
چامْسکی، نوآم آوْرام (۱۹۲۸)(Chomsky, Noam Avram)
زبان‌شناس و مفسر سیاسی امریکایی. در پنسیلوانیا زاده شد. در دانشگاه پنسیلوانیا درس خواند و رسالۀ دکتری خود را به سرپرستی زلیگ هریس تألیف کرد و به تدریس در مؤسسۀ فناوری ماساچوست مشغول شد. ساخت‌های نحوی[۱] (۱۹۵۷) مهم‌ترین و تأثیرگذارترین کتاب چامسکی در حوزۀ زبان‌شناسی است. چامسکی بر آن است که تسلط کودکان را بر زبان مادری‌شان نمی‌توان با نظریۀ یادگیری تبیین کرد؛ به باور چامسکی، زبان‌آموزی کودکان، مستلزم استعدادی فطری و ذهنی است؛ قواعدی کلی و همه‌شمول که کودک بر بستر آن‌ها جزئیات زبانی را درک و فهم می‌کند. چامسکی این نظریه را در کتاب دیگرش، زبان‌شناسی دکارتی[۲] (۱۹۶۶) بسط داد و به نتایجی عقل‌باورانه و ضد تجربی رسید. برطبق نظریۀ دستور زبان گشتاری/زایشی چامسکی، دستور زبان نه فقط امری از پیش مقرر نیست، بلکه در ساخت زبان هر روزه مدام در حال زایشِ ساخت‌های نو است. سخنرانی‌ها و نوشته‌های چامسکی در انتقاد از سیاست‌های جنگی امریکا در ویتنام و دیگر کشورهای جهان از او چهره‌ای جنجالی ساخته است. ازجملۀ آثار سیاسی اوست: قدرت امریکایی و ماندارین‌های جدید[۳] (۱۹۶۹)؛ بازداشتن دموکراسی[۴] (۱۹۹۱).