ولیان، عبدالعظیم (تهران ۱۳۰۳ـ امریکا ۱۳۷۳ش)

وَلیان‌، عَبْدُالْعَظیم‌ (تهران ۱۳۰۳ـ امریکا ۱۳۷۳ش)

وَليان‌، عَبْدُالْعَظيم‌

از رجال‌ قدرتمند دورۀ محمدرضا شاه پهلوی‌. پس‌ از پایان‌ تحصیلات‌ متوسطه‌ وارد ارتش‌ شد و در ۱۳۲۶ برای‌ ادامۀ‌ تحصیلات‌ نظامی‌ به‌ امریکا اعزام‌ شد و در ۱۳۳۵ و ۱۳۴۱ برای‌ تکمیل‌ دوره‌های‌ آموزشی‌ بار دیگر به‌ امریکا رفت‌. او همچنین‌ رشتۀ‌ علوم‌ سیاسی‌ را تا سطح‌ لیسانس‌ در دانشگاه‌ تهران‌ گذراند. در دورۀ‌ خدمت‌ در ارتش‌، مناصبی‌‌ به‌‌دست‌ آورد و موفق‌ به‌دریافت‌ چند نشان‌ شد. در آغاز دهۀ‌ ۱۳۴۰ش، با درجۀ‌ سرگردی‌، از ارتش‌ کناره‌ گرفت‌ و به‌ امور سیاسی‌ پرداخت. در این‌ ایام‌ دکتریِ‌ علوم‌ سیاسی‌ خود را از دانشگاه‌ تهران‌ گرفت‌ و رفته‌رفته‌ وارد امور سیاسی‌ و اداری‌ کشور شد. در دورۀ‌ نخست‌وزیری‌ امیراَسدالله‌ علم‌، به‌سِمت‌ مدیر کل‌ بازرسی‌ وزارت‌ کشاورزی‌ منصوب‌ و سپس‌ به ریاست سازمان‌ اصلاحات‌ ارضی‌ کل‌ کشور رسید (۱۳۴۳) و شش‌ ماه‌ بعد مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیره‌ بنگاه خالصجات‌ شد. در ۱۳۴۴ به‌ معاونت‌ وزارت‌ کشاورزی‌ انتخاب‌ و دو سال‌ بعد به‌‌عنوان‌ وزیر اصلاحات‌ ارضی‌ و تعاون‌ روستایی‌ تعیین‌ گردید و پس‌ از مدتی‌ امیرعباس‌ هویدا، نخست‌ وزیر، او را به‌ وزارت‌ تعاون‌ و امور روستاها برگزید و در دفتر سیاسی‌ حزب‌ ایران‌ نوین‌ هم‌ عضویت‌ یافت‌. ولیان‌ مجموعاً هفت‌ سال‌ وزیر بود و در پیشبرد اهداف‌ و برنامه‌های‌ اصلاحات‌ ارضی‌ نقشی‌ برجسته داشت‌. در اردیبهشت‌ ۱۳۵۳ پس‌ از کناره‌گیری‌ از وزارت‌، به‌عنوان‌ استاندار خراسان‌ و نیابت‌ تولیت‌ آستان‌ قدس‌ رضوی‌ تعیین‌ شد. در شهریور ۱۳۵۷ از مقام‌ خود کناره‌گیری‌ کرد و در ۱۶ آبان‌ همان‌ سال‌ دستگیر و زندانی‌ شد و تا پیروزی‌ انقلاب اسلامی‌ در زندان‌ بود. در روز ۲۲ بهمن‌ از زندان‌ فرار کرد و مخفیانه‌ از کشور گریخت‌. دادگاه‌ انقلاب‌ اسلامی‌ در اردیبهشت‌ ۱۳۵۸ طی‌ حکمی‌ غیابی‌ او را محکوم‌ کرد. ولیان‌ تا هنگام‌ مرگ‌ در امریکا زندگی‌ می‌کرد.