طراحی صحنه تئاتر در ایران: تفاوت میان نسخهها
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
تا دورۀ سلطنت پهلوی اول، مکانهای نمایش تئاتر، باغ یا ایوان خانۀ برخی از رجال سیاسی، قهوهخانهها، کافه رستورانها، چادرهای سیرک، سالنهای سینما و مانند اینها بود، که با مشقت زیاد برای اجرای نمایش مهیا میشد؛ اما بهتدریج با بهوجود آمدن مکانهای ثابت و دایمی تئاتر، تالارهای نمایش (مثل [[گراند هتل]]، [[تالار تابستانی زردشتیان|تالار زردشتیان]]، [[تئاتر نکویی]]، سالن سپه و [[جامعه باربد|جامعۀ باربد]]) صحنۀ نمایش طوری ساخته شد که تفاوت چندانی با سالنهای مدرن تئاتر در اروپا نداشته باشد. تا قبل از این از پارچههای رنگی و قلمکار ساخت اصفهان و چند شاخه و برگ درخت و یا چند پردۀ نقاشی برای طراحی و فضاسازی صحنۀ نمایش استفاده میشد؛ اما با گسترش سالنهای تئاتر در دورۀ رضاشاه دکور و طراحی صحنه نیز متحول شد و چند طراح صحنه در عرصۀ نمایش ظاهر شدند که یا از شاگردان مدرسۀ کمالالملک یا نجاران خوشذوق و یا افرادی بودند که بهشکل تجربی طراحی صحنه میکردند و صاحب مهارت و شهرت شده بودند. | تا دورۀ سلطنت پهلوی اول، مکانهای نمایش تئاتر، باغ یا ایوان خانۀ برخی از رجال سیاسی، قهوهخانهها، کافه رستورانها، چادرهای سیرک، سالنهای سینما و مانند اینها بود، که با مشقت زیاد برای اجرای نمایش مهیا میشد؛ اما بهتدریج با بهوجود آمدن مکانهای ثابت و دایمی تئاتر، تالارهای نمایش (مثل [[گراند هتل]]، [[تالار تابستانی زردشتیان|تالار زردشتیان]]، [[تئاتر نکویی]]، سالن سپه و [[جامعه باربد|جامعۀ باربد]]) صحنۀ نمایش طوری ساخته شد که تفاوت چندانی با سالنهای مدرن تئاتر در اروپا نداشته باشد. تا قبل از این از پارچههای رنگی و قلمکار ساخت اصفهان و چند شاخه و برگ درخت و یا چند پردۀ نقاشی برای طراحی و فضاسازی صحنۀ نمایش استفاده میشد؛ اما با گسترش سالنهای تئاتر در دورۀ رضاشاه دکور و طراحی صحنه نیز متحول شد و چند طراح صحنه در عرصۀ نمایش ظاهر شدند که یا از شاگردان مدرسۀ کمالالملک یا نجاران خوشذوق و یا افرادی بودند که بهشکل تجربی طراحی صحنه میکردند و صاحب مهارت و شهرت شده بودند. | ||
این افراد با قطعات کوچکی که میساختند به صحنۀ نمایش عمق و حجم میدادند، و ارتباط بیشتر مخاطبان با نمایش را سبب میشدند. آنها بهتدریج طراحی صحنه را چنان متحول ساختند که دکور به یکی از عوامل جذاب نمایش بدل شد. از ویژگیهای کار این طراحان صحنه ساختن صحنه با پرسپکتیو صحیح و ابعاد مشخص و حجیم، دکورهای عظیم و مجلل، استفاده از تکنیکهای جدید در ساخت و نصب، تعدد و تنوع دکورها در هر نمایش، بهکارگیری جلوههای بصری متنوع و متناسب با هر پردۀ نمایش، برجستهکاری روی لتههای دکور، پُرکردن تمام حجم صحنه با وسایل مختلف، ساختن صحنۀ گردان و مانند اینها بود. بدینسان از اواخر دورۀ سلطنت رضاشاه طراحی صحنه (دکوراتوری) به حرفۀ مستقلی بدل شد و در دورههای بعد با پیوستن افراد تحصیلکرده این حرفه اهمیت بیشتری پیدا کرد، بهطوری که نام تعدادی از طراحان صحنه و لباس ـ همچون گروهی از نمایشنامهنویسها، کارگردانها و بازیگران تئاتر ـ در تاریخ نمایش ایران ثبت و ماندگار شد، مانند [[رفیع حالتی]]، محمودآقا ظهیرالدینی، نعمتالله مصیری، [[میرسیف الدین | این افراد با قطعات کوچکی که میساختند به صحنۀ نمایش عمق و حجم میدادند، و ارتباط بیشتر مخاطبان با نمایش را سبب میشدند. آنها بهتدریج طراحی صحنه را چنان متحول ساختند که دکور به یکی از عوامل جذاب نمایش بدل شد. از ویژگیهای کار این طراحان صحنه ساختن صحنه با پرسپکتیو صحیح و ابعاد مشخص و حجیم، دکورهای عظیم و مجلل، استفاده از تکنیکهای جدید در ساخت و نصب، تعدد و تنوع دکورها در هر نمایش، بهکارگیری جلوههای بصری متنوع و متناسب با هر پردۀ نمایش، برجستهکاری روی لتههای دکور، پُرکردن تمام حجم صحنه با وسایل مختلف، ساختن صحنۀ گردان و مانند اینها بود. بدینسان از اواخر دورۀ سلطنت رضاشاه طراحی صحنه (دکوراتوری) به حرفۀ مستقلی بدل شد و در دورههای بعد با پیوستن افراد تحصیلکرده این حرفه اهمیت بیشتری پیدا کرد، بهطوری که نام تعدادی از طراحان صحنه و لباس ـ همچون گروهی از نمایشنامهنویسها، کارگردانها و بازیگران تئاتر ـ در تاریخ نمایش ایران ثبت و ماندگار شد، مانند [[حالتی، رفیع (تهران ۱۲۷۸ـ۱۳۶۰ش)|رفیع حالتی]]، محمودآقا ظهیرالدینی، نعمتالله مصیری، [[کرمانشاهی، میرسیف الدین (۱۲۵۴ـ۱۳۱۱ش)|میرسیفالدین کرمانشاهی]]، خانبابا صدری، محسن سهیلی، نورمحمد میرعمادی، [[سارواریان، ناپلئون (تهران ۱۲۸۷ـ۱۳۴۹ش)|ناپلئون سارواریان]]، [[مقبل، مهدی|مهدی مقبل]]، [[خاکدان، ولی الله (باکو ۱۳۰۲ـ۱۳۷۵ش)|ولیالله خاکدان]]، [[دولو، محسن|محسن دولو]]، نقی قویدل، مصطفی اژدری، علیزمان دلپذیر، اصغر صانعی، حسین محسنی، سامی تحصنی، [[شیبانی، منوچهر (کاشان ۱۳۰۲ـ تهران ۱۳۷۰ش)|منوچهر شیبانی]]، زهرا خواجهنوری، اسماعیل ارحامصدر، صالح پناهی، [[بیژن صفاری]]، [[فریدون آو]]، مهدخت نیکبخت، عبدالله حاجیقربان، [[خورشیدی، خسرو|خسرو خورشیدی]] و [[خزاعی، ملک جهان|ملکجهان خزاعی]].<!--29020700--> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۲
طراحی صحنه تئاتر در ایران
تا دورۀ سلطنت پهلوی اول، مکانهای نمایش تئاتر، باغ یا ایوان خانۀ برخی از رجال سیاسی، قهوهخانهها، کافه رستورانها، چادرهای سیرک، سالنهای سینما و مانند اینها بود، که با مشقت زیاد برای اجرای نمایش مهیا میشد؛ اما بهتدریج با بهوجود آمدن مکانهای ثابت و دایمی تئاتر، تالارهای نمایش (مثل گراند هتل، تالار زردشتیان، تئاتر نکویی، سالن سپه و جامعۀ باربد) صحنۀ نمایش طوری ساخته شد که تفاوت چندانی با سالنهای مدرن تئاتر در اروپا نداشته باشد. تا قبل از این از پارچههای رنگی و قلمکار ساخت اصفهان و چند شاخه و برگ درخت و یا چند پردۀ نقاشی برای طراحی و فضاسازی صحنۀ نمایش استفاده میشد؛ اما با گسترش سالنهای تئاتر در دورۀ رضاشاه دکور و طراحی صحنه نیز متحول شد و چند طراح صحنه در عرصۀ نمایش ظاهر شدند که یا از شاگردان مدرسۀ کمالالملک یا نجاران خوشذوق و یا افرادی بودند که بهشکل تجربی طراحی صحنه میکردند و صاحب مهارت و شهرت شده بودند.
این افراد با قطعات کوچکی که میساختند به صحنۀ نمایش عمق و حجم میدادند، و ارتباط بیشتر مخاطبان با نمایش را سبب میشدند. آنها بهتدریج طراحی صحنه را چنان متحول ساختند که دکور به یکی از عوامل جذاب نمایش بدل شد. از ویژگیهای کار این طراحان صحنه ساختن صحنه با پرسپکتیو صحیح و ابعاد مشخص و حجیم، دکورهای عظیم و مجلل، استفاده از تکنیکهای جدید در ساخت و نصب، تعدد و تنوع دکورها در هر نمایش، بهکارگیری جلوههای بصری متنوع و متناسب با هر پردۀ نمایش، برجستهکاری روی لتههای دکور، پُرکردن تمام حجم صحنه با وسایل مختلف، ساختن صحنۀ گردان و مانند اینها بود. بدینسان از اواخر دورۀ سلطنت رضاشاه طراحی صحنه (دکوراتوری) به حرفۀ مستقلی بدل شد و در دورههای بعد با پیوستن افراد تحصیلکرده این حرفه اهمیت بیشتری پیدا کرد، بهطوری که نام تعدادی از طراحان صحنه و لباس ـ همچون گروهی از نمایشنامهنویسها، کارگردانها و بازیگران تئاتر ـ در تاریخ نمایش ایران ثبت و ماندگار شد، مانند رفیع حالتی، محمودآقا ظهیرالدینی، نعمتالله مصیری، میرسیفالدین کرمانشاهی، خانبابا صدری، محسن سهیلی، نورمحمد میرعمادی، ناپلئون سارواریان، مهدی مقبل، ولیالله خاکدان، محسن دولو، نقی قویدل، مصطفی اژدری، علیزمان دلپذیر، اصغر صانعی، حسین محسنی، سامی تحصنی، منوچهر شیبانی، زهرا خواجهنوری، اسماعیل ارحامصدر، صالح پناهی، بیژن صفاری، فریدون آو، مهدخت نیکبخت، عبدالله حاجیقربان، خسرو خورشیدی و ملکجهان خزاعی.