سیما کوبان: تفاوت میان نسخه‌ها

سیما کوبان;
زادروز	تهران 24 آبان ۱۳۱۸ش;
درگذشت	پاریس 15 خرداد 1391ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	دکترای جامعه‌شناسی- دانشگاه پاریس
شغل و تخصص اصلی	پژوهشگر
شغل و تخصص های دیگر	ناشر و نقاش
آثار	طهران قدیم (با آثاری از: سیمین بهبهانی، عبدالله انوار [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۸)
گروه مقاله	نگارگری و مجسمه‌سازی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۲۶

سیما کوبان (تهران 24 آبان ۱۳۱۸- پاریس 15 خرداد 1391ش)

پژوهشگر، ناشر، نقاش و مجسمه‌ساز ایرانی. خانواده پدری‌اش اهل کاشان و خانواده‌ی مادری‌اش اهل تهران بودند. پس از گرفتن دیپلم به بروکسل رفت و در دانشکده‌ی سلطنتی هنرهای زیبای آن شهر در رشته‌ی طراحی، حکاکی، مجسمه‌سازی و نقاشی (1337-1343ش) و پس از آن در رشته‌های دیوارنگاری (فرسک) و سفال‌گری در دانشکده‌ی هنرهای زیبای پاریس (بوزار) به تحصیل پرداخت و سرانجام در سال 1354ش دکترای خود را از دانشگاه پاریس در رشته‌ی جامعه‌شناسی دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران، به آموزش در دانشکده‌ی هنرهای زیبا و هنرهای تزئینی دانشگاه تهران پرداخت (1342-1344ش). از سال 1354 تا 1357ش رئیس بخش هنرهای حجمی دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود، اما در سال 1359ش از دانشگاه تهران اخراج شد.

سیما کوبان علاوه بر تدریس در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در زمینه‌ی هنر و معماری ایران نیز تحقیقاتی انجام داده ‌است. او بنیان‌گذار «انتشارات دماوند» (با همکاری پرتو نوری‌علاء و منیر بیضایی) در سال ۱۳۶۰ش است. از وی، به عنوان اولین ناشر زن در ایران بعد از انقلاب نام برده‌‌اند. در سال ۱۳۶۴ش، انتشارات دماوند تعطیل و کوبان مدتی زندانی شد. در طول حیات کوتاه این نشر، کتاب‌‌های شاخصی از نویسندگانی چون پابلو نرودا (سرود اعتراض، ترجمه احمد کریمی حکاک)، میلان کوندرا (کلاه کلمنتیس، ترجمه احمد میرعلایی)، اینیاتسیو سیلونه (خروج اضطراری)، بهرام بیضایی (نمایشنامه و فیلمنامه‌های آینه‌های روبرو، فتحنامه کلات، خاطرات هنرپیشه نقش دوم، ندبه و اشغال)، فریدون آدمیت (مقالات تاریخی و اندیشه‌های طالبوف تبریزی) و مهدی اخوان ثالث (عطا و لقای نیما) و همچنین، کتاب نقد و تحلیل جباریت (نوشتۀ مانس شپرر و با ترجمۀ کریم قصیم) را منتشر کردند. او پس از آزادی، با همکاری نادر درفشه و اشخاصی دیگر، شرکت طرح و نقش گلیم «بی‌بی باف» را در محل انتشارات دماوند تاسیس کرد. در شرکت اخیرش، او با شرکت‌های تبلیغاتی سیته و کارپی در زمینه‌ی بازاریابی همکاری داشت. در این بین، مدتی نیز دانش تصویری‌اش را در اختیار سازمان زیباسازی شهر تهران قرار داد. از دیگر فعالیت‌‌های مهم کوبان می‌‌توان به انتشار 4 شماره گاهنامه‌ی چراغ (1361- 1363)، ماهنامه‌ی فرهنگی بوستان و بعدتر، همکاری با ماهنامه‌ی دنیای سخن (به‌عنوان مترجم) و با مجله‌ی هنری طاووس (به‌عنوان پژوهشگر) اشاره کرد.

کوبان در دهه‌ی ۱۳۷۰ش راهی فرانسه شد و تا چند ماه قبل از زمان فوتش، در شهر استرازبورگ ساکن بود. در این شهر، او به فعالیت‌هایی چون تدریس در دانشگاه استرازبورگ، آموزش زبان فارسی و مینیاتور و گلیم‌بافی به فرانسویان علاقه‌مند به ایران، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در رابطه با فرهنگ ایران (با همکاری انجمن ایرانیان مقیم استرازبورگ) و تحقیقات فرهنگی در نقاشی و ادبیات ایران ادامه داد. او در سال ۱۳۷۸، به دلیل سکته‌ی مغزی، فلج و خانه‌نشین شد. در ابتدای سال ۱۳۹۱ش، به‌سببِ یک سرطان ریه‌ی نهفته، بستری شد و سرانجام سه ماه بعد، بر اثر همین بیماری در پاریس درگذشت. فریدون ناصری (رهبر و مدیر هنری ارکستر سمفونیک ایران) همسر اول سیما کوبان بوده است.

کوبان در دو نمایشگاه گروهی در بروکسل و نمایشگاه‌‌های گالری بورگز، و نیز در نمایشگاه جمعی هنر معاصر ایران (آبان 1344ش) شرکت داشته و یک نمایشگاه انفرادی از آثار خود را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا- در زمان استادیش در آن‌‌جا- برگزار کرده است. او همچنین در پنجمین بی‌ینال منطقه‌‌ای هم شرکت کرده بود.

گزیده‌ی کتاب‌شناسی: انقلاب اکتبر و هنرمندان (کاملیا کری- ترجمه)؛ کتاب تهران (۶ جلدی- با آثاری از: عبدالله انوار [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۰-۱۳۷۶ش)؛ طهران قدیم (با آثاری از: سیمین بهبهانی، عبدالله انوار [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۸ش).

منابع:

@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 |پست تخصصی =
 |باشگاه =
-}}سیما کوبان (تهران 24 آبان ۱۳۱۸- پاریس 15 خرداد 1391ش)</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">[[File:سیما کوبان 2.jpg|thumb|سیما کوبان]][[File:سیما کوبان 1.jpg|thumb|سیما کوبان]]
+}}سیما کوبان (تهران 24 آبان ۱۳۱۸- پاریس 15 خرداد 1391ش)&nbsp;</p>[[File:سیما کوبان 2.jpg|thumb|سیما کوبان]][[File:سیما کوبان 1.jpg|thumb|سیما کوبان]]
 [[پرونده:2042148596.jpg|جایگزین=تابلو با عنوان پل|بندانگشتی|تابلو با عنوان پل]]
-پژوهشگر، ناشر، نقاش و مجسمه‌ساز ایرانی. خانواده پدری‌اش اهل کاشان و خانواده‌ی مادری‌اش اهل تهران بودند. پس از گرفتن دیپلم به بروکسل رفت و در دانشکده‌ی سلطنتی هنرهای زیبای آن شهر در رشته‌ی طراحی، حکاکی، مجسمه‌سازی و نقاشی (1337-1343) و پس از آن در رشته‌های دیوارنگاری (فرسک) و سفال‌گری در دانشکده‌ی هنرهای زیبای پاریس ([[مدرسه_بوزار|بوزار]]) به تحصیل پرداخت و سرانجام در سال 1354 دکترای خود را از دانشگاه پاریس در رشته‌ی جامعه‌شناسی دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران، به آموزش در دانشکده‌ی هنرهای زیبا و هنرهای تزئینی دانشگاه تهران پرداخت (1342-1344). از سال 1354 تا 1357 رئیس بخش هنرهای حجمی دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود، اما در سال 1359 از دانشگاه تهران اخراج شد. </p> <p style="text-align: justify;">سیما کوبان علاوه بر تدریس در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در زمینه‌ی هنر و معماری ایران نیز تحقیقاتی انجام داده ‌است. او بنیان‌گذار «انتشارات دماوند» (با همکاری پرتو نوری‌علاء و منیر بیضایی) در سال ۱۳۶۰ است. از وی، به عنوان اولین ناشر زن در ایران بعد از انقلاب نام برده‌‌اند. در سال ۱۳۶۴، انتشارات دماوند تعطیل و کوبان مدتی زندانی شد. در طول حیات کوتاه این نشر، کتاب<span dir="LTR">‌</span>‌های شاخصی از نویسندگانی چون [[نرودا، پابلو (۱۹۰۴ـ۱۹۷۳)|پابلو_نرودا]] (''سرود اعتراض''، ترجمه [[کریمی حکاک، احمد (مشهد ۱۳۲۲ش- )|احمد_کریمی_حکاک]])، [[کوندرا، میلان (۱۹۲۹)|میلان کوندرا]] (''کلاه کلمنتیس''، ترجمه [[میرعلایی، احمد (۱۳۲۱-۱۳۷۴ش)|احمد_میرعلایی]])، [[سیلونه، اینیاتسیو (۱۹۰۰ـ۱۹۷۸)|اینیاتسیو_سیلونه]] (''خروج اضطراری'')، [[بیضایی، بهرام|بهرام بیضایی]] (نمایشنامه و فیلمنامه‌های ''آینه‌های روبرو''، ''فتحنامه کلات''، ''خاطرات هنرپیشه نقش دوم''، ''ندبه و اشغال'')، [[فریدون_آدمیت|فریدون_آدمیت]] (''مقالات تاریخی ''و''اندیشه‌های''&nbsp;[[:fa:طالبوف_تبریزی|''طالبوف تبریزی'']]) &nbsp;و [[مهدی_اخوان_ثالث|مهدی_اخوان_ثالث]] (''عطا و لقای نیما'') و همچنین، کتاب ''نقد و تحلیل جباریت'' (نوشتۀ مانس شپرر و با ترجمۀ کریم قصیم) را منتشر کردند. او پس از آزادی، با همکاری نادر درفشه و اشخاصی دیگر، شرکت طرح و نقش گلیم «بی‌بی باف» را در محل انتشارات دماوند تاسیس کرد. در شرکت اخیرش، او با شرکت‌های تبلیغاتی سیته و کارپی در زمینه‌ی بازاریابی همکاری داشت. در این بین، مدتی نیز دانش تصویری‌اش را در اختیار سازمان زیباسازی شهر تهران قرار داد. از دیگر فعالیت<span dir="LTR">‌</span>‌های مهم کوبان می<span dir="LTR">‌</span>‌توان به انتشار 4 شماره گاهنامه‌ی ''چراغ'' (1361- 1363)، ماهنامه‌ی فرهنگی&nbsp;''بوستان ''و بعدتر، همکاری با ماهنامه‌ی [[دنیای_سخن|دنیای_سخن]]&nbsp;(به‌عنوان مترجم) و با مجله‌ی هنری ''طاووس''&nbsp;(به‌عنوان پژوهشگر) اشاره کرد.</p> <p style="text-align: justify;">کوبان در دهه‌ی ۱۳۷۰ راهی فرانسه شد و تا چند ماه قبل از زمان فوتش، در شهر استرازبورگ ساکن بود. در این شهر، او به فعالیت‌هایی چون تدریس در دانشگاه استرازبورگ، آموزش زبان فارسی و مینیاتور و گلیم‌بافی به فرانسویان علاقه‌مند به ایران، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در رابطه با فرهنگ ایران (با همکاری انجمن ایرانیان مقیم استرازبورگ) و تحقیقات فرهنگی در نقاشی و ادبیات ایران ادامه داد. او در سال ۱۳۷۸، به دلیل سکته‌ی مغزی، فلج و خانه‌نشین شد. در ابتدای سال ۱۳۹۱، به‌سببِ یک سرطان ریه‌ی نهفته، بستری شد و سرانجام سه ماه بعد، بر اثر همین بیماری در پاریس درگذشت<span dir="LTR">.</span> [[فریدون_ناصری|فریدون_ناصری]] (رهبر و مدیر هنری ارکستر سمفونیک ایران) همسر اول سیما کوبان بوده است.</p> <p style="text-align: justify;">کوبان در دو نمایشگاه گروهی در بروکسل و نمایشگاه<span dir="LTR">‌</span>‌های گالری بورگز، و نیز در نمایشگاه جمعی هنر معاصر ایران (آبان 1344) شرکت داشته و یک نمایشگاه انفرادی از آثار خود را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا- در زمان استادیش در آن<span dir="LTR">‌</span>‌جا- برگزار کرده است. او همچنین در پنجمین بی<span dir="LTR">‌</span>ینال منطقه<span dir="LTR">‌</span>‌ای هم شرکت کرده بود.</p> <p style="text-align: justify;">گزیده‌ی کتاب‌شناسی:&nbsp;&nbsp;''انقلاب اکتبر و هنرمندان'' (کاملیا کری- ترجمه)؛ ''کتاب تهران'' (۶ جلدی- با آثاری از: [[عبدالله_انوار|عبدالله_انوار]] [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۰-۱۳۷۶)؛ ''طهران قدیم'' (با آثاری از: [[سیمین_بهبهانی_(_تهران_۱۳۰۶ـ_۱۳۹۳ش)|سیمین بهبهانی]]، عبدالله انوار [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۸).</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">منابع:</p>
+پژوهشگر، ناشر، نقاش و مجسمه‌ساز ایرانی. خانواده پدری‌اش اهل [[کاشان، شهر|کاشان]] و خانواده‌ی مادری‌اش اهل تهران بودند. پس از گرفتن دیپلم به [[بروکسل]] رفت و در دانشکده‌ی سلطنتی هنرهای زیبای آن شهر در رشته‌ی طراحی، حکاکی، مجسمه‌سازی و نقاشی (1337-1343ش) و پس از آن در رشته‌های دیوارنگاری (فرسک) و سفال‌گری در دانشکده‌ی هنرهای زیبای پاریس ([[مدرسه_بوزار|بوزار]]) به تحصیل پرداخت و سرانجام در سال 1354ش دکترای خود را از دانشگاه پاریس در رشته‌ی جامعه‌شناسی دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران، به آموزش در دانشکده‌ی هنرهای زیبا و هنرهای تزئینی [[دانشگاه تهران]] پرداخت (1342-1344ش). از سال 1354 تا 1357ش رئیس بخش هنرهای حجمی [[دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران|دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران]] بود، اما در سال 1359ش از دانشگاه تهران اخراج شد. </p> <p style="text-align: justify;">سیما کوبان علاوه بر تدریس در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در زمینه‌ی هنر و معماری ایران نیز تحقیقاتی انجام داده ‌است. او بنیان‌گذار «انتشارات دماوند» (با همکاری پرتو نوری‌علاء و منیر بیضایی) در سال ۱۳۶۰ش است. از وی، به عنوان اولین ناشر زن در ایران بعد از انقلاب نام برده‌‌اند. در سال ۱۳۶۴ش، انتشارات دماوند تعطیل و کوبان مدتی زندانی شد. در طول حیات کوتاه این نشر، کتاب<span dir="LTR">‌</span>‌های شاخصی از نویسندگانی چون [[نرودا، پابلو (۱۹۰۴ـ۱۹۷۳)|پابلو نرودا]] (''سرود اعتراض''، ترجمه [[کریمی حکاک، احمد|احمد کریمی حکاک]])، [[کوندرا، میلان|میلان کوندرا]] (''کلاه کلمنتیس''، ترجمه [[میرعلایی، احمد (۱۳۲۱-۱۳۷۴ش)|احمد میرعلایی]])، [[سیلونه، اینیاتسیو (۱۹۰۰ـ۱۹۷۸)|اینیاتسیو سیلونه]] (''خروج اضطراری'')، [[بیضایی، بهرام|بهرام بیضایی]] (نمایشنامه و فیلمنامه‌های ''آینه‌های روبرو''، ''فتحنامه کلات''، ''خاطرات هنرپیشه نقش دوم''، ''ندبه و اشغال'')، [[آدمیت، فریدون (تهران ۱۲۹۹ـ۱۳۸۷ش)|فریدون آدمیت]] (''مقالات تاریخی ''و ''اندیشه‌های'' ''طالبوف تبریزی'') و [[اخوان ثالث، مهدی (مشهد ۱۳۰۷ـ تهران ۱۳۶۹ش)|مهدی اخوان ثالث]] (''عطا و لقای نیما'') و همچنین، کتاب ''نقد و تحلیل جباریت'' (نوشتۀ مانس شپرر و با ترجمۀ کریم قصیم) را منتشر کردند. او پس از آزادی، با همکاری نادر درفشه و اشخاصی دیگر، شرکت طرح و نقش گلیم «بی‌بی باف» را در محل انتشارات دماوند تاسیس کرد. در شرکت اخیرش، او با شرکت‌های تبلیغاتی سیته و کارپی در زمینه‌ی بازاریابی همکاری داشت. در این بین، مدتی نیز دانش تصویری‌اش را در اختیار سازمان زیباسازی شهر تهران قرار داد. از دیگر فعالیت<span dir="LTR">‌</span>‌های مهم کوبان می<span dir="LTR">‌</span>‌توان به انتشار 4 شماره گاهنامه‌ی ''چراغ'' (1361- 1363)، ماهنامه‌ی فرهنگی ''بوستان ''و بعدتر، همکاری با ماهنامه‌ی [[دنیای سخن]] (به‌عنوان مترجم) و با مجله‌ی هنری ''طاووس'' (به‌عنوان پژوهشگر) اشاره کرد.</p> <p style="text-align: justify;">کوبان در دهه‌ی ۱۳۷۰ش راهی فرانسه شد و تا چند ماه قبل از زمان فوتش، در شهر استرازبورگ ساکن بود. در این شهر، او به فعالیت‌هایی چون تدریس در دانشگاه استرازبورگ، آموزش زبان فارسی و مینیاتور و گلیم‌بافی به فرانسویان علاقه‌مند به ایران، برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در رابطه با فرهنگ ایران (با همکاری انجمن ایرانیان مقیم استرازبورگ) و تحقیقات فرهنگی در نقاشی و ادبیات ایران ادامه داد. او در سال ۱۳۷۸، به دلیل سکته‌ی مغزی، فلج و خانه‌نشین شد. در ابتدای سال ۱۳۹۱ش، به‌سببِ یک سرطان ریه‌ی نهفته، بستری شد و سرانجام سه ماه بعد، بر اثر همین بیماری در پاریس درگذشت. [[ناصری، فریدون (تهران ۱۳۰۹ـ ۱۳۸۴ش)|فریدون ناصری]] (رهبر و مدیر هنری ارکستر سمفونیک ایران) همسر اول سیما کوبان بوده است.</p> <p style="text-align: justify;">کوبان در دو نمایشگاه گروهی در بروکسل و نمایشگاه<span dir="LTR">‌</span>‌های گالری بورگز، و نیز در نمایشگاه جمعی هنر معاصر ایران (آبان 1344ش) شرکت داشته و یک نمایشگاه انفرادی از آثار خود را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا- در زمان استادیش در آن<span dir="LTR">‌</span>‌جا- برگزار کرده است. او همچنین در پنجمین بی<span dir="LTR">‌</span>ینال منطقه<span dir="LTR">‌</span>‌ای هم شرکت کرده بود.</p> <p style="text-align: justify;">گزیده‌ی کتاب‌شناسی: ''انقلاب اکتبر و هنرمندان'' (کاملیا کری- ترجمه)؛ ''کتاب تهران'' (۶ جلدی- با آثاری از: [[انوار، عبدالله|عبدالله انوار]] [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۰-۱۳۷۶ش)؛ ''طهران قدیم'' (با آثاری از: [[بهبهانی، سیمین|سیمین بهبهانی]]، عبدالله انوار [و دیگران]، گردآورنده: سیما کوبان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۸ش).</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">منابع:</p>
 *[http://fa.rfi.fr/درگذشت-سیما-کوبان،-نخستین-زن-ناشر-ایرانی-20120607/ایران <span dir="LTR">yon.ir</span>]