گویا، فرانسیسکو (۱۷۴۶ـ ۱۸۲۸): تفاوت میان نسخه‌ها

Francisco Goya
فرانسیسکو گویا; Francisco Goya
زادروز	آراگون۱۷۴۶م;
درگذشت	۱۸۲۸م
ملیت	اسپانیایی
شغل و تخصص اصلی	نقاش
شغل و تخصص های دیگر	باسمه کار
سمت	نقاش دربار شارل چهارم
آثار	ساتورن فرزندش را می بلعد (ح ۱۸۲۲م؛ پرادو، مادرید)، فجایع جنگ (۱۸۱۰ـ ۱۸۱۴م)، مایای برهنه و مایای جامه آراسته (ح ۱۸۰۰ـ ۱۸۰۵م)، تابلوی دختر شیرفروش بوردو
گروه مقاله	نگارگری و مجسمه سازی جهان

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۴۴

گویا، فرانسیسکو (۱۷۴۶ـ ۱۸۲۸م)(Goya, Francisco)

تابلوی دوم ماه مه 1808م، اثر فرانسیسکو گویا

نقاش و حکاک باسمه‌کار^[۱] اسپانیایی. از شخصیت‌های اصلی هنر اروپایی شناخته شده است. تمامی جنبه‌های زندگی اسپانیایی را تصویر کرد؛ ازجمله تک‌چهره، مشتمل بر تک‌چهره‌های خانوادۀ سلطنتی، صحنه‌های دینی، صحنه‌های جنگی، و زندگی عادی روزمره. در اواخر عمر، آثاری غریب و کابوس‌وار، با عنوان «نقاشی‌های سیاه»، پدید آورد، همچون ساتورن فرزندش را می‌بلعد^[۲] (ح ۱۸۲۲م؛ پرادو^[۳]، مادرید). در مجموعه چاپنقش‌های تیزابی^[۴]اش، ازجمله فجایع جنگ^[۵] (۱۸۱۰ـ ۱۸۱۴م)، مصایب تهاجم فرانسه به اسپانیا را به‌تصویر کشید. گویا در آراگون به‌دنیا آمد. پس از هنرآموزی در ایتالیا، به اسپانیا بازگشت. در ۱۷۸۹م نقاش دربار شارل چهارم^[۶]، پادشاه اسپانیا، شد. ویژگی شهوانی دو نقاشی‌اش با نام‌های مایای برهنه^[۷] و مایای جامه آراسته^[۸] (ح ۱۸۰۰ـ ۱۸۰۵م؛ پرادو، مادرید)، چنان رسوایی بزرگی برپا کرد که او را به دادگاه تفتیش عقاید کشاند. تابلوی تیرباران‌های شورشيان سوم ماه مه ۱۸۰۸م ^[۹] (۱۸۱۴م؛ پرادو، مادرید) را که اثری بی‌پروا در محکوم‌کردن وحشیگریِ جنگ است، به فردیناند هفتم اهدا کرد. بعدها با تأثیر بسیار از رامبرانت^[۱۰] (به گفتۀ خودش «رامبرانت، ولاسکز^[۱۱] و طبیعت» سه راهنمای او بوده‌اند)، به استفاده از تکرنگ‌های کدر روآورد. در تابلوی دختر شیرفروش بوردو^[۱۲]، که از آخرین کارهای اوست، استفادۀ بسیار آزادانه‌اش از رنگ مشهود است. گویا در ۱۷۹۲م به‌سبب بیماری سختی، شنوایی‌اش را ازدست داد، و موقعیتش طی دوران تهاجم ناپلئون به اسپانیا و پس از آن متزلزل گردید. هنگامی‌که فردیناند هفتم از کشور رانده شد، نقاشی در دستگاه ژوزف بناپارت^[۱۳]، غاصب تاج ‌و تخت، را پی‌ گرفت. با بازگشت فردیناند به سلطنت، عفو شد، لیکن محیط دربار را نامساعد یافت و در ۱۸۲۴م، اجازه خواست تا به فرانسه نقل‌مکان کند؛ چند سال پایان عمرش را در شهر بوردو^[۱۴]، فرانسه، به‌سر برد. ازجمله پیچیدگی‌ها و تناقض‌های زندگی و هنر گویا، خرسندی از زندگی در دربار بود؛ چرا که در عین فراغِ بال هنرمندانه، فردی انقلابی بود و به نهادهای حکومتی نگرشی سخت انتقادآمیز داشت، میهن‌پرست بود و از جنگ عمیقاً نفرت داشت. تک‌چهره‌هایی که از شارل چهارم و ملکه‌اش کشید، به نحو بی‌رحمانه‌ای ناخوشایندند، حال آن‌که در تابلویی دیگر شئونات خانوادۀ سلطنتی را در نقاشی گروهیِ باشکوه خانوادۀ شارل چهارم^[۱۵] (پرادو، مادرید) تصویرکرده است. جنگ، منبع الهام شاهکار اندوه‌بار تیرباران‌های سوم ماه مه ۱۸۰۸م بود که بعدها ادوار مانه را به‌اجرای تابلوی اعدام امپراتور ماکسیمیلیان^[۱۶] برانگیخت.

↑ engraver
↑ Saturn Devouring One of His Sons
↑ Prado
↑ etchings
↑ The Disasters of War
↑ Charles IV
↑ Naked Maja
↑ Clothed Maja
↑ The Shootings of May 3rd 1808
↑ Rembrandt
↑ Velázquez
↑ Milkmaid of Bordeaux
↑ Joseph Bonaparte
↑ Bordeaux
↑ Family of Charles IV
↑ The Execution of the Emperor Maximilian

[1] raver

[2] Saturn Devouring One of His Sons

[3] Prado

[4] tchings

[5] The Disasters of War

[6] Charles IV

[7] Naked Maja

[8] Clothed Maja

[9] The Shootings of May 3rd 1808

[10] Rembrandt

[11] Velázquez

[12] Milkmaid of Bordeaux

[13] Joseph Bonaparte

[14] Bordeaux

[15] Family of Charles IV

[16] The Execution of the Emperor Maximilian

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{جعبه زندگینامه
-گویا، فرانسیسکو (۱۷۴۶ـ ۱۸۲۸)(Goya, Francisco)<br/> [[File:36183300.jpg|thumb|تابلوي دوم ماه مه 1808، اثر فرانسيسکو گويا]] {{جعبه زندگینامه
 |عنوان =فرانسیسکو گویا
 |نام =Francisco Goya
@@ خط ۷: / خط ۶: @@
 |نام مستعار=
 |لقب=
-|زادروز=۱۷۴۶م
+|زادروز=آراگون۱۷۴۶م
 |تاریخ مرگ=۱۸۲۸م
 |دوره زندگی=
@@ خط ۱۹: / خط ۱۸: @@
 |سمت =نقاش دربار شارل چهارم
 |جوایز و افتخارات =
-|آثار =ساتورن فرزندش را می بلعد (ح ۱۸۲۲؛ پرادو، مادرید)
+|آثار =ساتورن فرزندش را می بلعد (ح ۱۸۲۲م؛ پرادو، مادرید)، فجایع جنگ (۱۸۱۰ـ ۱۸۱۴م)، مایای برهنه و مایای جامه آراسته (ح ۱۸۰۰ـ ۱۸۰۵م)، تابلوی دختر شیرفروش بوردو
 |خویشاوندان سرشناس =
 |گروه مقاله =نگارگری و مجسمه سازی جهان
@@ خط ۲۷: / خط ۲۶: @@
 |پست تخصصی =
 |باشگاه =
-}}نقاش و حکاک باسمه‌کار<ref>engraver </ref> اسپانیایی. از شخصیت‌های اصلی هنر اروپایی شناخته شده است. تمامی جنبه‌های زندگی اسپانیایی را تصویر کرد؛ ازجمله تک‌چهره، مشتمل بر تک‌چهره‌های خانوادۀ سلطنتی، صحنه‌های دینی، صحنه‌های جنگی، و زندگی عادی روزمره. در اواخر عمر، آثاری غریب و کابوس‌وار، با عنوان «نقاشی‌های سیاه»، پدید آورد، همچون ''ساتورن فرزندش را می‌بلعد''<ref>''Saturn Devouring One of His Sons''
+}}
+گویا، فرانسیسکو (۱۷۴۶ـ ۱۸۲۸م)(Goya, Francisco)<br/>
+[[File:36183300.jpg|thumb|تابلوی دوم ماه مه 1808م، اثر فرانسیسکو گویا]]
+[[پرونده:36183300-4.jpg|بندانگشتی|''دختر شیرفروش بوردو'' اثر فرانسیسکو گویا]]
+نقاش و حکاک باسمه‌کار<ref>engraver </ref> اسپانیایی. از شخصیت‌های اصلی هنر اروپایی شناخته شده است. تمامی جنبه‌های زندگی اسپانیایی را تصویر کرد؛ ازجمله تک‌چهره، مشتمل بر تک‌چهره‌های خانوادۀ سلطنتی، صحنه‌های دینی، صحنه‌های جنگی، و زندگی عادی روزمره. در اواخر عمر، آثاری غریب و کابوس‌وار، با عنوان «نقاشی‌های سیاه»، پدید آورد، همچون ''ساتورن فرزندش را می‌بلعد''<ref>''Saturn Devouring One of His Sons''
-</ref> (ح ۱۸۲۲؛ پرادو<ref>Prado </ref>، مادرید). در مجموعه چاپنقش‌های تیزابی<ref>etchings </ref>اش، ازجمله ''فجایع جنگ''<ref>''The Disasters of War'' </ref> (۱۸۱۰ـ ۱۸۱۴)، مصایب تهاجم فرانسه به اسپانیا را به‌تصویر کشید. گویا در آراگون به‌دنیا آمد. پس از هنرآموزی در ایتالیا، به اسپانیا بازگشت. در ۱۷۸۹ نقاش دربار شارل چهارم<ref>Charles IV </ref>، پادشاه اسپانیا، شد. ویژگی شهوانی دو نقاشی‌اش با نام‌های ''مایای برهنه''<ref>''Naked Maja'' </ref> و ''مایای جامه آراسته''<ref>''Clothed Maja''</ref> (ح ۱۸۰۰ـ ۱۸۰۵؛ پرادو، مادرید)، چنان رسوایی بزرگی برپا کرد که او را به دادگاه تفتیش عقاید کشاند. تابلوی تیرباران‌های شورشيان سوم ماه مه&nbsp;۱۸۰۸ <ref>The Shootings of May 3rd 1808</ref> (۱۸۱۴؛ پرادو، مادرید) را که اثری بی‌پروا در محکوم‌کردن وحشیگریِ جنگ است، به فردیناند هفتم اهدا کرد. بعدها با تأثیر بسیار از رامبرانت<ref> Rembrandt </ref> (به گفتۀ خودش «رامبرانت، ولاسکز<ref>Velázquez </ref> و طبیعت» سه راهنمای او بوده‌اند)، به استفاده از تکرنگ‌های کدر روآورد. در تابلوی ''دختر شیرفروش بوردو''<ref>''Milkmaid of Bordeaux''</ref>، که از آخرین کارهای اوست، استفادۀ بسیار آزادانه‌اش از رنگ مشهود است. گویا در ۱۷۹۲ به‌سبب بیماری سختی، شنوایی‌اش را ازدست داد، و موقعیتش طی دوران تهاجم ناپلئون به اسپانیا و پس از آن متزلزل گردید. هنگامی‌که فردیناند هفتم از کشور رانده شد، نقاشی در دستگاه ژوزف بناپارت<ref> Joseph Bonaparte </ref>، غاصب تاج ‌و تخت، را پی‌ گرفت. با بازگشت فردیناند به سلطنت، عفو شد، لیکن محیط دربار را نامساعد یافت و در ۱۸۲۴، اجازه خواست تا به فرانسه نقل‌مکان کند؛ چند سال پایان عمرش را در شهر بوردو<ref>Bordeaux </ref>، فرانسه، به‌سر برد. ازجمله پیچیدگی‌ها و تناقض‌های زندگی و هنر گویا، خرسندی از زندگی در دربار بود؛ چرا که در عین فراغِ بال هنرمندانه، فردی انقلابی بود و به نهادهای حکومتی نگرشی سخت انتقادآمیز داشت، میهن‌پرست بود و از جنگ عمیقاً نفرت داشت. تک‌چهره‌هایی که از شارل چهارم و ملکه‌اش کشید، به نحو بی‌رحمانه‌ای ناخوشایندند، حال آن‌که در تابلویی دیگر شئونات خانوادۀ سلطنتی را در نقاشی گروهیِ باشکوه ''خانوادۀ شارل چهارم''<ref>''Family of Charles IV''</ref> (پرادو، مادرید) تصویرکرده است. جنگ، منبع الهام شاهکار اندوه‌بار ''تیرباران‌های سوم ماه مه ۱۸۰۸'' بود که بعدها ادوار مانه را به‌اجرای تابلوی ''اعدام امپراتور ماکسیمیلیان''<ref>''The Execution of the Emperor Maximilian''</ref> برانگیخت.
+</ref> (ح ۱۸۲۲م؛ [[پرادو]]<ref>Prado </ref>، [[مادرید، شهر|مادرید]]). در مجموعه چاپنقش‌های تیزابی<ref>etchings </ref>اش، ازجمله ''فجایع جنگ''<ref>''The Disasters of War'' </ref> (۱۸۱۰ـ ۱۸۱۴م)، مصایب تهاجم [[فرانسه]] به [[اسپانیا]] را به‌تصویر کشید. گویا در آراگون به‌دنیا آمد. پس از هنرآموزی در [[ایتالیا]]، به [[اسپانیا]] بازگشت. در ۱۷۸۹م نقاش دربار [[شارل چهارم (۱۲۹۴ـ۱۳۲۸م)|شارل چهارم]]<ref>Charles IV </ref>، پادشاه اسپانیا، شد. ویژگی شهوانی دو نقاشی‌اش با نام‌های ''مایای برهنه''<ref>''Naked Maja'' </ref> و ''مایای جامه آراسته''<ref>''Clothed Maja''</ref> (ح ۱۸۰۰ـ ۱۸۰۵م؛ پرادو، مادرید)، چنان رسوایی بزرگی برپا کرد که او را به دادگاه تفتیش عقاید کشاند. تابلوی تیرباران‌های شورشيان سوم ماه مه ۱۸۰۸م <ref>The Shootings of May 3rd 1808</ref> (۱۸۱۴م؛ پرادو، مادرید) را که اثری بی‌پروا در محکوم‌کردن وحشیگریِ جنگ است، به [[فردیناند هفتم (۱۷۸۴ـ۱۸۳۳)|فردیناند هفتم]] اهدا کرد. بعدها با تأثیر بسیار از [[رامبرانت، هارمنس وان راین (۱۶۰۶ـ۱۶۶۹)|رامبرانت]]<ref> Rembrandt </ref> (به گفتۀ خودش «رامبرانت، [[ولاسکز، دیه گو رودریگس (۱۵۹۹ـ۱۶۶۰)|ولاسکز]]<ref>Velázquez </ref> و طبیعت» سه راهنمای او بوده‌اند)، به استفاده از تکرنگ‌های کدر روآورد. در تابلوی ''دختر شیرفروش بوردو''<ref>''Milkmaid of Bordeaux''</ref>، که از آخرین کارهای اوست، استفادۀ بسیار آزادانه‌اش از رنگ مشهود است. گویا در ۱۷۹۲م به‌سبب بیماری سختی، شنوایی‌اش را ازدست داد، و موقعیتش طی دوران تهاجم ناپلئون به اسپانیا و پس از آن متزلزل گردید. هنگامی‌که فردیناند هفتم از کشور رانده شد، نقاشی در دستگاه ژوزف بناپارت<ref> Joseph Bonaparte </ref>، غاصب تاج ‌و تخت، را پی‌ گرفت. با بازگشت فردیناند به سلطنت، عفو شد، لیکن محیط دربار را نامساعد یافت و در ۱۸۲۴م، اجازه خواست تا به فرانسه نقل‌مکان کند؛ چند سال پایان عمرش را در شهر [[بوردو]]<ref>Bordeaux </ref>، فرانسه، به‌سر برد. ازجمله پیچیدگی‌ها و تناقض‌های زندگی و هنر گویا، خرسندی از زندگی در دربار بود؛ چرا که در عین فراغِ بال هنرمندانه، فردی انقلابی بود و به نهادهای حکومتی نگرشی سخت انتقادآمیز داشت، میهن‌پرست بود و از جنگ عمیقاً نفرت داشت. تک‌چهره‌هایی که از شارل چهارم و ملکه‌اش کشید، به نحو بی‌رحمانه‌ای ناخوشایندند، حال آن‌که در تابلویی دیگر شئونات خانوادۀ سلطنتی را در نقاشی گروهیِ باشکوه ''خانوادۀ شارل چهارم''<ref>''Family of Charles IV''</ref> (پرادو، مادرید) تصویرکرده است. جنگ، منبع الهام شاهکار اندوه‌بار ''تیرباران‌های سوم ماه مه ۱۸۰۸م'' بود که بعدها [[مانه، ادوآر (۱۸۳۲ـ۱۸۸۳)|ادوار مانه]] را به‌اجرای تابلوی ''اعدام امپراتور ماکسیمیلیان''<ref>''The Execution of the Emperor Maximilian''</ref> برانگیخت.
 &nbsp;