نیکلا، لوئی ژان باپتیست

نیکُلا، لوئی ژان باپتیْست (۱۸۱۴ـ۱۸۷۵)(Nicolas, louis Jean Baptiste)

فرهنگ‌نویس و مترجم فرانسوی. در اواخر ۱۸۵۴ به تهران سفر کرد تا مقدمات سفر فرستادۀ ویژۀ دولت فرانسه را به ایران فراهم کند. در ۱۸۵۶ مأموریت یافت تا از گروه فرخ‌خان امین‌الدوله و همراهانش در فرانسه مهمان‌داری کند. در ۱۸۵۷ اثری به‌نام محاورات فارسی ـ فرانسه براساس روش ابداعی هاینریش گوتفرید اولندروف، متخصص صرف و نحو آلمانی، نوشت. ظاهراً مؤلف اصلی این کتاب نصرالله‌خان بهار شیروانی، منشی کنسولگری فرانسه در تبریز، بوده و نیکُلا، کتاب را از وی خریده، به فرانسه فرستاده و به نام خود چاپ کرده است. ترجمۀ او از رباعیات خیام (پاریس، ۱۸۶۷)، وی را پرآوازه ساخت. در میان خاورشناسان اروپایی ظاهراً وی در، آغازگر ترجمۀ بوستان سعدی به فرانسه بود (۱۸۶۹). در ۱۸۸۵ فرهنگ فرانسه ـ فارسی او برای اولین بار چاپ شد. در واقع نیکُلا را می‌توان پیشاهنگ فرهنگ‌نویسی دو زبانۀ فرانسه به فارسی دانست. از دیگر آثارش مکالمات فرانسوی و فارسی است (پاریس، ۱۸۵۷). پسر او آلفونس نیکُلا، که تألیفات چندی ازجمله دربارۀ سید محمدعلی باب، و شیخیه داشته، در نهضت مشروطه فعال بوده است.