اولا، جورج: تفاوت میان نسخهها
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) جز (Mohammadi3 صفحهٔ اولا، جورج (۱۹۲۷) را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به اولا، جورج منتقل کرد) |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان = جورج اولا | |عنوان = جورج اولا | ||
| خط ۱۰: | خط ۷: | ||
|لقب= | |لقب= | ||
|زادروز=بوداپست، مجارستان ۱۹۲۷م | |زادروز=بوداپست، مجارستان ۱۹۲۷م | ||
|تاریخ مرگ= | |تاریخ مرگ=بورلی هیلز، کالیفرنیا ۲۰۱۷م | ||
|دوره زندگی= | |دوره زندگی= | ||
|ملیت= امریکایی | |ملیت= امریکایی | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= | ||
|تحصیلات و محل تحصیل= | |تحصیلات و محل تحصیل=دکتری، دانشگاه بوداپست مجارستان | ||
| شغل و تخصص اصلی = | | شغل و تخصص اصلی =شیمیدان | ||
|شغل و تخصص های دیگر= | |شغل و تخصص های دیگر= | ||
|سبک = | |سبک = | ||
|مکتب = | |مکتب = | ||
|سمت =مدرس دانشگاه | |سمت =مدرس دانشگاه | ||
|جوایز و افتخارات = | |جوایز و افتخارات =نوبل شیمی به سبب جداسازی کربوکاتیونها (۱۹۹۴م) | ||
|آثار = | |آثار = | ||
|خویشاوندان سرشناس = | |خویشاوندان سرشناس = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۶: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}} | }}اولا، جورج (۱۹۲۷-۲۰۱۷م)(Olah, George) | ||
شیمیدان امریکایی، زادۀ مجارستان. جایزه نوبل شیمی ۱۹۹۴ را بهسبب جداسازی کربوکاتیونها<ref>Carbocations</ref> بهدست آورد. کربوکاتیونها اجزایی از مولکولهای هیدروکربن<ref>hydrocarbon </ref> با بار الکتریکی و فقط حاوی هیدروژن و کربن<ref>Carbon </ref>اند. تحقیقات او شاخۀ جدیدی در شیمی آلی<ref>Organic chemistry </ref> ایجاد کرد که منجربه تولید سوختهای جدیدی بر پایۀ کربن شد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، واکنشهای شیمیایی هیدروکربنها بهخوبی شناخته نبود و فرض میشد هیدروکربنها از طریق تشکیل ترکیبات حدّ واسط ناپایدار و کوتاهعمر واکنش میدهند، ولی این حد واسطها هرگز مشاهده نشده بودند. در ۱۹۶۲، اولا کشف کرد که این حد واسطها، اکنون با نام کربوکاتیونها، در محلولهایی از اسیدهای بسیار قوی، یعنی میلیونها برابر قویتر از اسید باتری اتومبیل، تولید و بهصورت پایدار نگهداری میشوند. این کشف هم شاهدی بر وجود حد واسطها فراهم کرد، و هم به شیمیدانها امکان داد خصوصیات آنها را مطالعه کنند. اولا در بوداپست زاده شد و در دانشگاه بوداپستِ مجارستان درس خواند. درجه دکتریاش را در ۱۹۴۹ دریافت کرد. تا ۱۹۵۴ در دانشگاه درس میداد و سپس به آکادمی علوم مجارستان<ref>Hungarian Academy of Science</ref> پیوست. در ۱۹۵۶، پس از حملۀ اتحاد جماهیر شوروی به مجارستان، با همسرش به کانادا و سپس به امریکا رفت. | |||
جورج اولاه، در تاریخ ۸ مارس ۲۰۱۷م (۱۸ اسفند ۱۳۹۵ش) در سن ۸۹ سالگی در بورلی هیلز، کالیفرنیا درگذشت. | |||
<br /> <!--11638000--> | |||
[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]] | [[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۰۷
| جورج اولا George Olah | |
|---|---|
| زادروز |
بوداپست، مجارستان ۱۹۲۷م |
| درگذشت | بورلی هیلز، کالیفرنیا ۲۰۱۷م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکتری، دانشگاه بوداپست مجارستان |
| شغل و تخصص اصلی | شیمیدان |
| سمت | مدرس دانشگاه |
| گروه مقاله | شیمی |
| جوایز و افتخارات | نوبل شیمی به سبب جداسازی کربوکاتیونها (۱۹۹۴م) |
اولا، جورج (۱۹۲۷-۲۰۱۷م)(Olah, George)
شیمیدان امریکایی، زادۀ مجارستان. جایزه نوبل شیمی ۱۹۹۴ را بهسبب جداسازی کربوکاتیونها[۱] بهدست آورد. کربوکاتیونها اجزایی از مولکولهای هیدروکربن[۲] با بار الکتریکی و فقط حاوی هیدروژن و کربن[۳]اند. تحقیقات او شاخۀ جدیدی در شیمی آلی[۴] ایجاد کرد که منجربه تولید سوختهای جدیدی بر پایۀ کربن شد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، واکنشهای شیمیایی هیدروکربنها بهخوبی شناخته نبود و فرض میشد هیدروکربنها از طریق تشکیل ترکیبات حدّ واسط ناپایدار و کوتاهعمر واکنش میدهند، ولی این حد واسطها هرگز مشاهده نشده بودند. در ۱۹۶۲، اولا کشف کرد که این حد واسطها، اکنون با نام کربوکاتیونها، در محلولهایی از اسیدهای بسیار قوی، یعنی میلیونها برابر قویتر از اسید باتری اتومبیل، تولید و بهصورت پایدار نگهداری میشوند. این کشف هم شاهدی بر وجود حد واسطها فراهم کرد، و هم به شیمیدانها امکان داد خصوصیات آنها را مطالعه کنند. اولا در بوداپست زاده شد و در دانشگاه بوداپستِ مجارستان درس خواند. درجه دکتریاش را در ۱۹۴۹ دریافت کرد. تا ۱۹۵۴ در دانشگاه درس میداد و سپس به آکادمی علوم مجارستان[۵] پیوست. در ۱۹۵۶، پس از حملۀ اتحاد جماهیر شوروی به مجارستان، با همسرش به کانادا و سپس به امریکا رفت.
جورج اولاه، در تاریخ ۸ مارس ۲۰۱۷م (۱۸ اسفند ۱۳۹۵ش) در سن ۸۹ سالگی در بورلی هیلز، کالیفرنیا درگذشت.