شفاء: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
شِفاء <br> | شِفاء <br>(یا: ''کتاب‌الشفاء''<ref> ''Kitab al-Shifa''</ref>) تألیف [[ابوعلی سینا|ابن‌سینا]]<ref>ibn Sina</ref>، کتابی به عربی، در حکمت و فلسفه، در ۴۱۲ق. این اثر کلان‌ترین اثر موجود در حکمت نظری و به‌ویژه [[منطق]]<ref>Logic</ref> به‌شمار می‌رود و مشتمل است بر چهار کتاب: ۱. منطق، شامل نُه فن: مدخل، مقولات، باری‌ارمیناس (عبارت)، قیاس، برهان، جدل، سفسطه، خطابه، شعر. ۲. طبیعیات، شامل هشت فن: سماع طبیعی، سماء و عالم، کون و فساد، آثار علوی، علل اکوان، نفس، نبات، و طبایع حیوان. ۳. ریاضیات (تعلیمیات)، شامل چهار فن: هندسه، مجسطی (هیئت)، حساب، و موسیقی. ۴. الهیات، شامل ده مقاله: تعریف فلسفه و مباحث وجود؛ جوهر و اقسام آن؛ عرض و اقسام آن؛ حدوث و قدم و قوه و فعل؛ امور عامه، علل و غایات؛ وحدت و کثرت؛ شناسایی مبدأ اول؛ صدور کثرات از مبدأ اول؛ و بالاخره اشارۀ اجمالی به مبدأ و معاد، نبوت، پیدایش مدینه و امامت. مشهورترین جزء ''شفا'' همان الهیات است. ''شفا'' همواره مرجعی فلسفی بوده و بر آن بیش از ۸۰ شرح، حاشیه، تلخیص و ترجمه نگاشته‌اند. مشهورترین شروح بخش الهیات آن: ''کشف‌الخفاء'' علامه حلّی، ''عروةالوثقی'' علوی عاملی و ''شرح الهیات'' ملامهدی نراقی است، از تلخیص‌ها نیز می‌توان ''عون اخوان‌الصفاء علی فهم کتاب‌الشفا'' از بهاءالدین اصفهانی (فاضل هندی) و تلخیص منطق شمس‌الدین محمد خسروشاهی را نام برد. از مشهورترین حواشی بخش الهیات ''شفا'': حواشی ملاصدرا، آقاحسین خوانساری، محمدباقر سبزواری؛ بر بخش طبیعیات: حواشی آقاجمال خوانساری و میرزا ابوالحسن جلوه؛ بر بخش منطق: حواشی و شروح میر سید احمد علوی. افزون بر گزارش‌های فوق، کتاب التحصیل بهمنیار، ''بیان‌الحق بضمان‌الصدق'' ابوالعباس لوکری و حتی ''المباحث‌المشرقیة'' فخر رازی بر پایۀ ''شفا'' به رشتۀ تحریر درآمده است. بخش‌هایی از ''شفا'' به زبان‌های لاتینی و آلمانی و انگلیسی ترجمه شده است. بخش سماع طبیعی آن را ذکاءالملک فروغی و قسمتی از بخش نفس را اکبر داناسرشت و بخش الهیات آن را سید احمد عریضی درب امامی به فارسی ترجمه کرده‌اند. قسمت طبیعیات و الهیات ''شفا'' در تهران ۱۳۰۵ق چاپ سنگی، و تمامی آن زیر نظر ابراهیم مدکور در قاهره، از ۱۹۵۲ به بعد، در چندین مجلد تصحیح و چاپ شده است. | ||
(یا: ''کتاب‌الشفاء'') تألیف [[ابوعلی سینا|ابن‌سینا]]، کتابی به عربی، در حکمت و فلسفه، در ۴۱۲ق. این اثر کلان‌ترین اثر موجود در حکمت نظری و به‌ویژه منطق به‌شمار می‌رود و مشتمل است بر چهار کتاب: ۱. منطق، شامل نُه فن: مدخل، مقولات، باری‌ارمیناس (عبارت)، قیاس، برهان، جدل، سفسطه، خطابه، شعر. ۲. طبیعیات، شامل هشت فن: سماع طبیعی، سماء و عالم، کون و فساد، آثار علوی، علل اکوان، نفس، نبات، و طبایع حیوان. ۳. ریاضیات (تعلیمیات)، شامل چهار فن: هندسه، مجسطی (هیئت)، حساب، و موسیقی. ۴. الهیات، شامل ده مقاله: تعریف فلسفه و مباحث وجود؛ جوهر و اقسام آن؛ عرض و اقسام آن؛ حدوث و قدم و قوه و فعل؛ امور عامه، علل و غایات؛ وحدت و کثرت؛ شناسایی مبدأ اول؛ صدور کثرات از مبدأ اول؛ و بالاخره اشارۀ اجمالی به مبدأ و معاد، نبوت، پیدایش مدینه و امامت. مشهورترین جزء ''شفا'' همان الهیات است. ''شفا'' همواره مرجعی فلسفی بوده و بر آن بیش از ۸۰ شرح، حاشیه، تلخیص و ترجمه نگاشته‌اند. مشهورترین شروح بخش الهیات آن: ''کشف‌الخفاء'' علامه حلّی، ''عروةالوثقی'' علوی عاملی و ''شرح الهیات'' ملامهدی نراقی است، از تلخیص‌ها نیز می‌توان ''عون اخوان‌الصفاء علی فهم کتاب‌الشفا'' از بهاءالدین اصفهانی (فاضل هندی) و تلخیص منطق شمس‌الدین محمد خسروشاهی را نام برد. از مشهورترین حواشی بخش الهیات ''شفا'': حواشی ملاصدرا، آقاحسین خوانساری، محمدباقر سبزواری؛ بر بخش طبیعیات: حواشی آقاجمال خوانساری و میرزا ابوالحسن جلوه؛ بر بخش منطق: حواشی و شروح میر سید احمد علوی. افزون بر گزارش‌های فوق، کتاب التحصیل بهمنیار، ''بیان‌الحق بضمان‌الصدق'' ابوالعباس لوکری و حتی ''المباحث‌المشرقیة'' فخر رازی بر پایۀ ''شفا'' به رشتۀ تحریر درآمده است. بخش‌هایی از ''شفا'' به زبان‌های لاتینی و آلمانی و انگلیسی ترجمه شده است. بخش سماع طبیعی آن را ذکاءالملک فروغی و قسمتی از بخش نفس را اکبر داناسرشت و بخش الهیات آن را سید احمد عریضی درب امامی به فارسی ترجمه کرده‌اند. قسمت طبیعیات و الهیات ''شفا'' در تهران ۱۳۰۵ق چاپ سنگی، و تمامی آن زیر نظر ابراهیم مدکور در قاهره، از ۱۹۵۲ به بعد، در چندین مجلد تصحیح و چاپ شده است. | |||
<br><!--26097900--> | <br><!--26097900--> | ||
[[رده:ادبیات فارسی]] | [[رده:ادبیات فارسی]] | ||
نسخهٔ ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۷
شِفاء
(یا: کتاب‌الشفاء[۱]) تألیف ابن‌سینا[۲]، کتابی به عربی، در حکمت و فلسفه، در ۴۱۲ق. این اثر کلان‌ترین اثر موجود در حکمت نظری و به‌ویژه منطق[۳] به‌شمار می‌رود و مشتمل است بر چهار کتاب: ۱. منطق، شامل نُه فن: مدخل، مقولات، باری‌ارمیناس (عبارت)، قیاس، برهان، جدل، سفسطه، خطابه، شعر. ۲. طبیعیات، شامل هشت فن: سماع طبیعی، سماء و عالم، کون و فساد، آثار علوی، علل اکوان، نفس، نبات، و طبایع حیوان. ۳. ریاضیات (تعلیمیات)، شامل چهار فن: هندسه، مجسطی (هیئت)، حساب، و موسیقی. ۴. الهیات، شامل ده مقاله: تعریف فلسفه و مباحث وجود؛ جوهر و اقسام آن؛ عرض و اقسام آن؛ حدوث و قدم و قوه و فعل؛ امور عامه، علل و غایات؛ وحدت و کثرت؛ شناسایی مبدأ اول؛ صدور کثرات از مبدأ اول؛ و بالاخره اشارۀ اجمالی به مبدأ و معاد، نبوت، پیدایش مدینه و امامت. مشهورترین جزء شفا همان الهیات است. شفا همواره مرجعی فلسفی بوده و بر آن بیش از ۸۰ شرح، حاشیه، تلخیص و ترجمه نگاشته‌اند. مشهورترین شروح بخش الهیات آن: کشف‌الخفاء علامه حلّی، عروةالوثقی علوی عاملی و شرح الهیات ملامهدی نراقی است، از تلخیص‌ها نیز می‌توان عون اخوان‌الصفاء علی فهم کتاب‌الشفا از بهاءالدین اصفهانی (فاضل هندی) و تلخیص منطق شمس‌الدین محمد خسروشاهی را نام برد. از مشهورترین حواشی بخش الهیات شفا: حواشی ملاصدرا، آقاحسین خوانساری، محمدباقر سبزواری؛ بر بخش طبیعیات: حواشی آقاجمال خوانساری و میرزا ابوالحسن جلوه؛ بر بخش منطق: حواشی و شروح میر سید احمد علوی. افزون بر گزارش‌های فوق، کتاب التحصیل بهمنیار، بیان‌الحق بضمان‌الصدق ابوالعباس لوکری و حتی المباحث‌المشرقیة فخر رازی بر پایۀ شفا به رشتۀ تحریر درآمده است. بخش‌هایی از شفا به زبان‌های لاتینی و آلمانی و انگلیسی ترجمه شده است. بخش سماع طبیعی آن را ذکاءالملک فروغی و قسمتی از بخش نفس را اکبر داناسرشت و بخش الهیات آن را سید احمد عریضی درب امامی به فارسی ترجمه کرده‌اند. قسمت طبیعیات و الهیات شفا در تهران ۱۳۰۵ق چاپ سنگی، و تمامی آن زیر نظر ابراهیم مدکور در قاهره، از ۱۹۵۲ به بعد، در چندین مجلد تصحیح و چاپ شده است.