تئوسوفی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) |
(بدون تفاوت)
| |
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۰۲
تِئوسوفی (theosophy)
(یا: تئوزوفی) فلسفه‌ای دینی با تعلقات عرفانی که پیشینه‌اش به یونان باستان بازمی‌گردد. اصطلاح تئوسوفی از دو ریشۀ یونانی «تئوس[۱]» به‌معنای خدا، و «سوفیا[۲]» به‌معنای خرد و حکمت ساخته شده است، و معمولاً به «حکمت الهی» ترجمه می‌شود. تئوسوفی در دوران جدید، بیشتر از طریق انجمن تئوسوفی شناخته شده است. بلاواتسکی که زنی از اشراف روسیه[۳] بود، پس از سال‌ها سیر و سلوک عارفانه در کشورهای اروپایی و خاورمیانه، در ۱۸۷۳ به امریکا مهاجرت کرد، و در ۱۸۷۵ به‌همراه هنری استیل آلکُت[۴]، وکیل دعاوی و روزنامه‌نگار امریکایی، انجمن تئوسوفی را بنیاد نهاد. آن دو سپس به هند عزیمت کردند، و نهایتاً فعالیت خود را در آن دیار در نزدیکی مَدرَس[۵] استقرار بخشیدند. این محل همچنان مرکز بین‌المللی انجمن تئوسوفی است. تئوسوفی هرچند از آراء فلاسفۀ متقدم و متأخر، از فیثاغورس[۶] و افلاطون و فلوطین[۷] تا جوردانو برونو[۸] و فریدریش شلینگ[۹] تأثیر پذیرفته، ولی مهم‌ترین منبع تغذیۀ آن، آیین‌های هندی وِداها[۱۰]، و اوپانیشادها[۱۱] و نیز عرفان اسلامی، و بودیسم[۱۲] و تائوئیسم[۱۳] بوده است.