کانیتسارو، استانیسلائو: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۱۴

کانیتْسارو، اِسْتانیسْلائو (1826 ـ 1910م) Cannizzaro, Stanislao

شیمی‌دان ایتالیایی. نظریۀ آووگادرو^[۱] دربارۀ تفاوت اتم و مولکول^[۲] (1811م) را احیا کرد و اوزان اتمی و مولکولی را مبنای محاسبات شیمیایی قرار داد. در زمینۀ شیمی آلی آروماتیک^[۳] نیز تحقیق می‌کرد. در 1853م، واکنشی را کشف کرد که اکنون به ‌نام او معروف است. او در این واکنش، بنزیل الکل و اسید بنزوئیک^[۴] را از بنزالدئید^[۵] به‌دست آورد. در پالرمو^[۶]ی سیسیل زاده شد. در پالِرمو، ناپل، و پیزا^[۷] درس خواند. در انقلاب 1848م سیسیل شرکت کرد و به مرگ محکوم شد، اما به مارسی^[۸] گریخت (1849م) و از آن‌جا به پاریس رفت. از 1851 تا 1855م، استاد انستیتوی فنی الکساندریا^[۹]، در پیمون^[۱۰]، بود. پس از آن، در جنووا^[۱۱]، پالرمو، و رم^[۱۲] صاحب کرسی استادی شد. در 1871م، سناتور، و سرانجام معاون رئیس‌جمهور شد.

واکنش کانیتسارو. این واکنش تأثیر محلول الکلی هیدورکسید پتاسیم بر یک آلدئید آروماتیک^[۱۳] است. این آلدئید هم‌زمان، هم اکسید و هم احیا شده و از آن الکل و اسید کربوکسیلیک^[۱۴] حاصل می‌شود. این واکنش، که نمونه‌ای از واکنش‌های تسهیم نامتناسب^[۱۵] است، کاربردهای بسیاری در شیمی آلی سنتزی^[۱۶] دارد.

فرضیۀ آووگادرو. کانیتسارو با به‌کار‌بردنِ فرضیۀ آووگادرو (1858م)، خاطرنشان کرد هرگاه وزن مولکولی^[۱۷] ترکیبِ فرّار^[۱۸]ی با اندازه‌گیری چگالی^[۱۹] بخار آن تعیین شد، فقط لازم است وزن اتمی یکی از عناصر شرکت‌کننده در ترکیب، در محدوده‌ای دقیق تخمین زده شود و سپس، تعدادی از ترکیبات همان عنصر بررسی شود، چه‌بسا یکی از این ترکیبات یافت شود که فقط یک اتم از آن عنصر داشته باشد و وزن هم‌ارز^[۲۰] آن (وزن اتمی تقسیم بر ظرفیتش) با وزن اتمی‌اش یکی شود.

↑ Avogadro’s hypothesis
↑ molecules
↑ aromatic
↑ benzoic
↑ benzaldehyde
↑ Palermo
↑ Pisa
↑ Marseille
↑ The Technical Institute of Alessandria
↑ Piedmont
↑ Genoa
↑ Rome
↑ aromatic aldehyde
↑ carboxylic
↑ disproportionation
↑ synthetic organic chemistry
↑ molecular weight
↑ volatile compound
↑ density
↑ equivalent weight

[1] Avogadro’s hypothesis

[2] ules

[3] romatic

[4] zoic

[5] zaldehyde

[6] Palermo

[7] Pisa

[8] Marseille

[9] The Technical Institute of Alessandria

[10] Piedmont

[11] Genoa

[12] Rome

[13] romatic aldehyde

[14] rboxylic

[15] sproportionation

[16] synthetic organic chemistry

[17] ular weight

[18] volatile compound

[19] sity

[20] quivalent weight

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 کانیتْسارو، اِسْتانیسْلائو (1826 ـ 1910م) Cannizzaro, Stanislao
-شیمی‌دان ایتالیایی. نظریۀ آووگادرو1 دربارۀ تفاوت اتم و مولکول2 (1811م) را احیا کرد و اوزان اتمی و مولکولی را مبنای محاسبات شیمیایی قرار داد. در زمینۀ شیمی آلی آروماتیک3 نیز تحقیق می‌کرد. در 1853، واکنشی را کشف کرد که اکنون به ‌نام او معروف است. او در این واکنش، بنزیل الکل و اسید بنزوئیک4 را از بنزالدئید5 به‌دست آورد. در پالرمو6ی سیسیل زاده شد. در پالِرمو، ناپل، و پیزا7 درس خواند. در انقلاب 1848م سیسیل شرکت کرد و به مرگ محکوم شد، اما به مارسی8 گریخت (1849م) و از آن‌جا به پاریس رفت. از 1851 تا 1855م، استاد انستیتوی فنی الکساندریا9، در پیمون10، بود. پس از آن، در جنووا11، پالرمو، و رم12 صاحب کرسی استادی شد. در 1871م، سناتور، و سرانجام معاون رئیس‌جمهور شد.
+شیمی‌دان ایتالیایی. نظریۀ آووگادرو<ref>Avogadro’s hypothesis</ref> دربارۀ تفاوت اتم و مولکول<ref>molecules</ref> (1811م) را احیا کرد و اوزان اتمی و مولکولی را مبنای محاسبات شیمیایی قرار داد. در زمینۀ شیمی آلی آروماتیک<ref>aromatic</ref> نیز تحقیق می‌کرد. در 1853م، واکنشی را کشف کرد که اکنون به ‌نام او معروف است. او در این واکنش، بنزیل الکل و [[اسید بنزوئیک]]<ref>benzoic</ref> را از [[بنزالدئید]]<ref>benzaldehyde</ref> به‌دست آورد. در [[پالرمو، شهر|پالرمو]]<ref>Palermo</ref>ی [[سیسیل]] زاده شد. در پالِرمو، [[ناپل]]، و [[پیزا، شهر|پیزا]]<ref>Pisa</ref> درس خواند. در انقلاب 1848م سیسیل شرکت کرد و به مرگ محکوم شد، اما به مارسی<ref>Marseille</ref> گریخت (1849م) و از آن‌جا به پاریس رفت. از 1851 تا 1855م، استاد انستیتوی فنی الکساندریا<ref>The Technical Institute of Alessandria</ref>، در پیمون<ref>Piedmont</ref>، بود. پس از آن، در جنووا<ref>Genoa</ref>، پالرمو، و رم<ref>Rome</ref> صاحب کرسی استادی شد. در 1871م، سناتور، و سرانجام معاون رئیس‌جمهور شد.
-واکنش کانیتسارو. این واکنش تأثیر محلول الکلی هیدورکسید پتاسیم بر یک آلدئید آروماتیک13 است. این آلدئید هم‌زمان، هم اکسید و هم احیا شده و از آن الکل و اسید کربوکسیلیک14 حاصل می‌شود. این واکنش، که نمونه‌ای از واکنش‌های تسهیم نامتناسب15 است، کاربردهای بسیاری در شیمی آلی سنتزی16 دارد.
-فرضیۀ آووگادرو. کانیتسارو با به‌کار‌بردنِ فرضیۀ آووگادرو (1858م)، خاطرنشان کرد هرگاه وزن مولکولی17 ترکیبِ فرّار18ی با اندازه‌گیری چگالی19 بخار آن تعیین شد، فقط لازم است وزن اتمی یکی از عناصر شرکت‌کننده در ترکیب، در محدوده‌ای دقیق تخمین زده شود و سپس، تعدادی از ترکیبات همان عنصر بررسی شود، چه‌بسا یکی از این ترکیبات یافت شود که فقط یک اتم از آن عنصر داشته باشد و وزن هم‌ارز20 آن (وزن اتمی تقسیم بر ظرفیتش) با وزن اتمی‌اش یکی شود.
+'''واکنش کانیتسارو.''' این واکنش تأثیر محلول الکلی هیدورکسید پتاسیم بر یک آلدئید آروماتیک<ref>aromatic aldehyde</ref> است. این آلدئید هم‌زمان، هم اکسید و هم احیا شده و از آن الکل و [[اسید کربوکسیلیک]]<ref>carboxylic</ref> حاصل می‌شود. این واکنش، که نمونه‌ای از واکنش‌های تسهیم نامتناسب<ref>disproportionation</ref> است، کاربردهای بسیاری در شیمی آلی سنتزی<ref>synthetic organic chemistry</ref> دارد.
-Avogadro’s hypothesis||molecules||aromatic||benzoic||benzaldehyde||Palermo||Pisa||Marseille||The Technical Institute of Alessandria||.Piedmont||.Genoa||.Rome||.aromatic aldehyde||.carboxylic||.disproportionation||.synthetic organic chemistry||.molecular weight||.volatile compound||.density||.equivalent weight
-||
+'''فرضیۀ آووگادرو.''' کانیتسارو با به‌کار‌بردنِ فرضیۀ آووگادرو (1858م)، خاطرنشان کرد هرگاه [[وزن مولکولی]]<ref>molecular weight</ref> ترکیبِ فرّار<ref>volatile compound</ref>ی با اندازه‌گیری [[چگالی]]<ref>density</ref> بخار آن تعیین شد، فقط لازم است وزن اتمی یکی از عناصر شرکت‌کننده در ترکیب، در محدوده‌ای دقیق تخمین زده شود و سپس، تعدادی از ترکیبات همان عنصر بررسی شود، چه‌بسا یکی از این ترکیبات یافت شود که فقط یک اتم از آن عنصر داشته باشد و وزن هم‌ارز<ref>equivalent weight</ref> آن ([[وزن اتمی]] تقسیم بر ظرفیتش) با وزن اتمی‌اش یکی شود.