منازل السائرین

مَنازلُ‌السّائرین

تألیف خواجه عبدالله انصاری، کتابی به عربی، نوشته‌شده در ۴۷۵ق، از مهم‌ترین آثار عرفان اسلامی. این رساله، که مهم‌ترین تألیف انصاری است، در موضوع خود از چنان نظم و عمقی برخوردار است که به‌‌رغم تدوین منازل‌نامه‌های گوناگون، هنوز در صدر این‌گونه آثار قرار دارد و آن را در نمودنِ‌ ظرایفِ عرفان عملی، همچون آثار ابن عربی در تبیین ظرایف عرفان نظری/ذوقی دانسته‌اند. خواجه در این کتاب از دَه قسم و در هر قسم از دَه باب و در هر باب از سه درجه یا وجه سخن می‌گوید. او از ابتدای باب یقظه تا انتهای باب توحید ۳۰۰ درجه فراروی سالک قرار داده است. انصاری این کتاب را ۲۷ سال پس از نگارش رسالۀ صد میدان پدید آورد، از این‌رو بسیار پخته‌تر از آن است. منازل را به فارسی و فارسیِ دری ترجمه کرده‌اند و شروح بسیاری بر آن نوشته‌اند. از میان این شروح، می‌توان شرح عفیف‌الدین تلمسانی را غنی‌ترین، شرح عبدالرزاق کاشانی را خوش‌خوان‌ترین و شرح ابن قیم جوزیه را انتقادی‌ترین شرح آن دانست. ترجمۀ فارسی آن به قلم روان فرهادی در تهران به‌چاپ رسیده است (۱۳۶۱ش).