ایرانی مجرد، محمد (تهران ۱۲۵۱ـ۱۳۵۰ش): تفاوت میان نسخهها
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
[[پرونده:11680200.jpg|جایگزین=ایرانی مجرد|بندانگشتی|محمد ایرانی مجرد]] | [[پرونده:11680200.jpg|جایگزین=ایرانی مجرد|بندانگشتی|محمد ایرانی مجرد]] | ||
محمّد ایرانیِ مُجرّد (تهران ۱۲۵۱ـ ۱۳۵۰ش)<br> | محمّد ایرانیِ مُجرّد (تهران ۱۲۵۱ـ ۱۳۵۰ش)<br>(معروف به حاجآقا محمد) ردیفدان ایرانی و کارشناس برجستهی موسیقی دستگاهی. از زندگى او و خاصه دوران جوانیاش اطلاع چندانی در دست نیست. با این حال میدانیم که از ثروتمندان رشت بوده و از درآمد کشت چاى و املاک خود در گیلان امرار معاش میکرده است. ازدواج نکرد و گویا بیشتر عمر خود را با خواهرش در تهران سپری کرده است. | ||
حاجآقا محمد ابتدا نزد مهدى صلحى (از شاگردان برجستهی [[میرزا عبدالله فراهانی|میرزا عبدالله]]) و سپس میرزا عبداللّه، [[آقا حسینقلی|آقا حسینقلى]]، [[نایب اسدالله|نایب اسداللّه]] و [[درویش خان|درویش خان]] ردیفهای موسیقی سنتی را آموزش دیده است. او با این که در نواختن مهارتى نداشت، اما ردیفدانى بسیار برجسته و بینظیر بوده است. مجرد ایرانی علاوه بر آوازها، از تصانیف و آهنگهاى قدیم نیز آگاهى بسیار داشت و نظراتش سند معتبری براى اهل موسیقى بهشمار میرفت. [[مشحون، حسن (تهران ۱۲۸۵ـ۱۳۵۹ش)|حسن مشحون]] و [[خالقی، روح الله (کرمان ۱۲۸۵ـ سالزبورگ ۱۳۴۳ش)|روحاللّه خالقى]] در تدوین ''تاریخ موسیقى'' خود بارها به یادداشتها و خاطرات او استناد کردهاند. | |||
محفل حاجآقا محمد در محلهی آبسردار تهران بیشتر از 60 سال مرکز تجمع موسیقیدانان معتبر از چند نسل متوالى بوده است. آنها در این محفل به نواختن ساز، خواندن آواز و بحثهاى شناخت ردیف میپرداختند و از نقدها و نکتهسنجیهاى او بهره میبردند. هنرمندانى که در محفل او حضور داشتند، اساتید برجستهای چون [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|ابوالحسن صبا]]، [[حسام السلطنه|حسامالسلطنه]]، [[برومند، نورعلی (تهران ۱۲۸۴ـ۱۳۵۵ش)|نورعلى برومند]]، [[طاهرزاده، حسین (اصفهان ۱۲۶۱ـ تهران ۱۳۳۴ش)|حسین طاهرزاده]]، [[قهرمانی، اسماعیل|اسماعیل قهرمانى]]، [[سماعی، حبیب (تهران ۱۲۸۰ ـ همان جا ۱۳۲۵ش)|حبیب سماعى]]، [[تجویدی، علی (تهران ۱۲۹۸ـ۱۳۸۴ش)|على تجویدى]] و [[حسین تهرانی|حسین تهرانى]] بودهاند. نواختن و ضبط بسیارى از ردیفها زیر نظر حاجآقا محمد انجام شده است. از جمله ردیف آوازى [[کریمی، محمود (تهران ۱۳۰۶ـ همان جا ۱۳۶۳ش)|محمود کریمى]] که در زمان فعالیت مرکز حفظ و اشاعهی موسیقی از روى دورهی متوسط ردیف آوازى [[دوامی، عبدالله (تفرش ۱۲۷۰ـ تهران ۱۳۵۹ش)|عبداللّه دوامى]] خوانده شده بود. محمود کریمى بیشتر از 15 سال، هفتهاى دو روز، نزد حاجآقا محمد آموزش دیده است. [[پایور، فرامرز|فرامرز پایور]] و [[صفوت، داریوش (تهران ۱۳۰۷ ـ۱۳۹۲ش)|داریوش صفوت]] از دیگر موسیقیدانانی هستند که نزد او شاگردى کردهاند. صفوت ردیف میرزا عبداللّه را به روایت حاجآقا محمد مشق کرد و مورد تأیید او قرار گرفت. | |||
تنها اثر مکتوب به جا مانده از محمد ایرانی مجرد مقالهی "چغانهی طرب" است که در اولین دستور آموزشى تنبک، به نام آموزش تمبک، بهکوشش حسین دهلوى به چاپ رسیده است. | |||
تنها اثر مکتوب به جا مانده از محمد ایرانی مجرد مقالهی "چغانهی طرب" است که در اولین دستور آموزشى تنبک، به نام آموزش تمبک، بهکوشش | |||
<br><!--11680200--> | <br><!--11680200--> | ||
[[رده:موسیقی]] | [[رده:موسیقی]] | ||
[[رده:ایران - اشخاص]] | [[رده:ایران - اشخاص]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۴۱
| محمد ایرانی مجرد | |
|---|---|
| زادروز |
تهران ۱۲۵۱ش |
| درگذشت | ۱۳۵۰ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | ردیفدان |
| سبک | سنتی |
| آثار | مقالهی «چغانهی طرب» |
| گروه مقاله | موسیقی |

محمّد ایرانیِ مُجرّد (تهران ۱۲۵۱ـ ۱۳۵۰ش)
(معروف به حاجآقا محمد) ردیفدان ایرانی و کارشناس برجستهی موسیقی دستگاهی. از زندگى او و خاصه دوران جوانیاش اطلاع چندانی در دست نیست. با این حال میدانیم که از ثروتمندان رشت بوده و از درآمد کشت چاى و املاک خود در گیلان امرار معاش میکرده است. ازدواج نکرد و گویا بیشتر عمر خود را با خواهرش در تهران سپری کرده است.
حاجآقا محمد ابتدا نزد مهدى صلحى (از شاگردان برجستهی میرزا عبدالله) و سپس میرزا عبداللّه، آقا حسینقلى، نایب اسداللّه و درویش خان ردیفهای موسیقی سنتی را آموزش دیده است. او با این که در نواختن مهارتى نداشت، اما ردیفدانى بسیار برجسته و بینظیر بوده است. مجرد ایرانی علاوه بر آوازها، از تصانیف و آهنگهاى قدیم نیز آگاهى بسیار داشت و نظراتش سند معتبری براى اهل موسیقى بهشمار میرفت. حسن مشحون و روحاللّه خالقى در تدوین تاریخ موسیقى خود بارها به یادداشتها و خاطرات او استناد کردهاند.
محفل حاجآقا محمد در محلهی آبسردار تهران بیشتر از 60 سال مرکز تجمع موسیقیدانان معتبر از چند نسل متوالى بوده است. آنها در این محفل به نواختن ساز، خواندن آواز و بحثهاى شناخت ردیف میپرداختند و از نقدها و نکتهسنجیهاى او بهره میبردند. هنرمندانى که در محفل او حضور داشتند، اساتید برجستهای چون ابوالحسن صبا، حسامالسلطنه، نورعلى برومند، حسین طاهرزاده، اسماعیل قهرمانى، حبیب سماعى، على تجویدى و حسین تهرانى بودهاند. نواختن و ضبط بسیارى از ردیفها زیر نظر حاجآقا محمد انجام شده است. از جمله ردیف آوازى محمود کریمى که در زمان فعالیت مرکز حفظ و اشاعهی موسیقی از روى دورهی متوسط ردیف آوازى عبداللّه دوامى خوانده شده بود. محمود کریمى بیشتر از 15 سال، هفتهاى دو روز، نزد حاجآقا محمد آموزش دیده است. فرامرز پایور و داریوش صفوت از دیگر موسیقیدانانی هستند که نزد او شاگردى کردهاند. صفوت ردیف میرزا عبداللّه را به روایت حاجآقا محمد مشق کرد و مورد تأیید او قرار گرفت.
تنها اثر مکتوب به جا مانده از محمد ایرانی مجرد مقالهی "چغانهی طرب" است که در اولین دستور آموزشى تنبک، به نام آموزش تمبک، بهکوشش حسین دهلوى به چاپ رسیده است.