مهین زرین پنجه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۰۵:۰۴

مهین زرین‌پنجه (تهران ۱۳۲۴ـ۱۳۹۵ش) Mahin Zarrienpanjeh

نوازندۀ پیانو، آهنگساز، تنظیم‌کننده، سرپرست ارکستر ایرانی و از نخستین و معدود زنان آهنگساز و سرپرست ارکستر در دوران طلایی موسیقی رادیو ایران بود. پدرش نصرالله زرین‌پنجه، استاد برجستۀ تار و از پایه‌گذاران برنامۀ گلها، و مادرش صفیه یگانه، نوازنده تار و تنبک بودند.

مهین زرین‌پنجه فراگیری موسیقی را از کودکی نزد پدرش، نصرالله زرین‌پنجه، آغاز کرد. سپس وارد هنرستان موسیقی ملی شد و در آنجا مبانی موسیقی ایرانی را از اساتید بزرگی چون ابوالحسن صبا، روح‌الله خالقی و حسین تهرانی فراگرفت. او نوازندگی تخصصی پیانو را زیر نظر جواد معروفی آموخت و برای تکمیل دانش خود، در محضر مرتضی محجوبی با شیوۀ نوازندگی پیانوی کاملاً ایرانی و نزد امانوئل ملیک اصلانیان با تکنیک‌های پیشرفتۀ موسیقی کلاسیک اروپایی آشنا شد. او پس از پایان تحصیلات به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و در همان دوران، «ارکستر بانوان» را تشکیل داد و سرپرستی آن را بر عهده گرفت. همزمان، به عنوان تک‌نواز پیانو در سایر ارکسترهای رادیو ایران و آهنگساز به فعالیت خود ادامه داد. استعداد و توانایی او در آهنگسازی و تنظیم، وی را به یکی از نخستین و معدود زنان پیشگام در عرصۀ آهنگسازی و سرپرستی ارکستر در دوران طلایی موسیقی ایران تبدیل کرد. در تنظیم قطعات، شیوه‌ای مشابه استادش جواد معروفی داشت و تلاش می‌کرد تا ضمن حفظ اصالت ملودی‌های ایرانی، از هارمونی و تکنیک‌های پیانوی کلاسیک بهره بگیرد.

بسیاری از ساخته‌های او با صدای خوانندگان سرشناس و با اشعاری از ترانه‌سراهای نامدار مانند تورج نگهبان و معینی کرمانشاهی در برنامۀ گلها ضبط شده است. پس از انقلاب ۱۳۵۷ش و ایجاد محدودیت‌ها برای فعالیت هنرمندان، مهین زرین‌پنجه ایران را ترک کرد و مدتی در کشورهای اروپایی و آمریکا به تدریس و فعالیت محدود هنری پرداخت. با این حال، به دلیل دلبستگی به وطن، در سال‌های پایانی عمر به ایران بازگشت و در سلمان‌شهر (متل قو) ساکن شد. او سرانجام در فروردین ۱۳۹۵ش در همان شهر درگذشت.

برخی از آثار (آهنگسازی)

«زورق شکسته» (خواننده: رؤیا، ترانه‌سرا: رحیم معینی کرمانشاهی)
«گل یاس» (خواننده: پوران، ترانه‌سرا: تورج نگهبان)
«بهار عاشقان» (خواننده: الهه، ترانه‌سرا: بیژن ترقی)
«سایه‌ها» (خواننده: عهدیه، ترانه‌سرا: تورج نگهبان)
«غم غربت» (خواننده: بهزاد، ترانه‌سرا: تورج نگهبان)
اپرای «لیلی و مجنون» (آلبوم بی‌کلام (مجموعه قطعات ارکسترال)، اجرا: ارکستر فیلارمونیک لهستان)

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 نوازندۀ پیانو، آهنگساز، تنظیم‌کننده، سرپرست ارکستر ایرانی و از نخستین و معدود زنان آهنگساز و سرپرست ارکستر در دوران طلایی موسیقی رادیو ایران بود. پدرش [[زرین پنجه، نصرالله (تهران ۱۲۸۵ـ همان جا ۱۳۶۰ش)|نصرالله زرین‌پنجه]]، استاد برجستۀ تار و از پایه‌گذاران برنامۀ گلها، و مادرش صفیه یگانه، نوازنده تار و تنبک بودند.
-مهین زرین‌پنجه فراگیری موسیقی را از کودکی نزد پدرش، نصرالله زرین‌پنجه، آغاز کرد. سپس وارد هنرستان موسیقی ملی شد و در آنجا مبانی موسیقی ایرانی را از اساتید بزرگی چون [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|ابوالحسن صبا]]، [[خالقی، روح الله (کرمان ۱۲۸۵ـ سالزبورگ ۱۳۴۳ش)|روح‌الله خالقی]] و [[حسین تهرانی]] فراگرفت. او نوازندگی تخصصی پیانو را زیر نظر [[معروفی، جواد (تهران ۱۲۹۱ـ همان جا ۱۳۷۲ش)|جواد معروفی]] آموخت و برای تکمیل دانش خود، در محضر [[محجوبی، مرتضی (تهران ۱۲۷۹ـ همان جا ۱۳۴۴ش)|مرتضی محجوبی]] با شیوۀ نوازندگی پیانوی کاملاً ایرانی و نزد [[ملیک اصلانیان، امانوئل|امانوئل ملیک اصلانیان]] با تکنیک‌های پیشرفتۀ موسیقی کلاسیک اروپایی آشنا شد.
+مهین زرین‌پنجه فراگیری موسیقی را از کودکی نزد پدرش، نصرالله زرین‌پنجه، آغاز کرد. سپس وارد هنرستان موسیقی ملی شد و در آنجا مبانی موسیقی ایرانی را از اساتید بزرگی چون [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|ابوالحسن صبا]]، [[خالقی، روح الله (کرمان ۱۲۸۵ـ سالزبورگ ۱۳۴۳ش)|روح‌الله خالقی]] و [[حسین تهرانی]] فراگرفت. او نوازندگی تخصصی پیانو را زیر نظر [[معروفی، جواد (تهران ۱۲۹۱ـ همان جا ۱۳۷۲ش)|جواد معروفی]] آموخت و برای تکمیل دانش خود، در محضر [[محجوبی، مرتضی (تهران ۱۲۷۹ـ همان جا ۱۳۴۴ش)|مرتضی محجوبی]] با شیوۀ نوازندگی پیانوی کاملاً ایرانی و نزد [[ملیک اصلانیان، امانوئل|امانوئل ملیک اصلانیان]] با تکنیک‌های پیشرفتۀ موسیقی کلاسیک اروپایی آشنا شد. او پس از پایان تحصیلات به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و در همان دوران، «ارکستر بانوان» را تشکیل داد و سرپرستی آن را بر عهده گرفت. همزمان، به عنوان تک‌نواز پیانو در سایر ارکسترهای رادیو ایران و آهنگساز به فعالیت خود ادامه داد. استعداد و توانایی او در آهنگسازی و تنظیم، وی را به یکی از نخستین و معدود زنان پیشگام در عرصۀ آهنگسازی و سرپرستی ارکستر در دوران طلایی موسیقی ایران تبدیل کرد. در تنظیم قطعات، شیوه‌ای مشابه استادش جواد معروفی داشت و تلاش می‌کرد تا ضمن حفظ اصالت ملودی‌های ایرانی، از هارمونی و تکنیک‌های پیانوی کلاسیک بهره بگیرد.
-او پس از پایان تحصیلات به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و در همان دوران، «ارکستر بانوان» را تشکیل داد و سرپرستی آن را بر عهده گرفت. همزمان، به عنوان تک‌نواز پیانو در سایر ارکسترهای رادیو ایران و آهنگساز به فعالیت خود ادامه داد. استعداد و توانایی او در آهنگسازی و تنظیم، وی را به یکی از نخستین و معدود زنان پیشگام در عرصۀ آهنگسازی و سرپرستی ارکستر در دوران طلایی موسیقی ایران تبدیل کرد. در تنظیم قطعات، شیوه‌ای مشابه استادش جواد معروفی داشت و تلاش می‌کرد تا ضمن حفظ اصالت ملودی‌های ایرانی، از هارمونی و تکنیک‌های پیانوی کلاسیک بهره بگیرد.
 بسیاری از ساخته‌های او با صدای خوانندگان سرشناس و با اشعاری از ترانه‌سراهای نامدار مانند [[نگهبان، تورج (تهران ۱۳۱۱ـ لوس آنجلس ۱۳۸۷ش)|تورج نگهبان]] و [[معینی کرمانشاهی، رحیم|معینی کرمانشاهی]] در برنامۀ گلها ضبط شده است. پس از انقلاب ۱۳۵۷ش و ایجاد محدودیت‌ها برای فعالیت هنرمندان، مهین زرین‌پنجه ایران را ترک کرد و مدتی در کشورهای اروپایی و آمریکا به تدریس و فعالیت محدود هنری پرداخت. با این حال، به دلیل دلبستگی به وطن، در سال‌های پایانی عمر به ایران بازگشت و در [[سلمان شهر|سلمان‌شهر]] (متل قو) ساکن شد. او سرانجام در فروردین ۱۳۹۵ش در همان شهر درگذشت.