ویلسون، رابرت

رابرت ویلسون Robert Wilson
زادروز	۱۹۴۱م
ملیت	امریکایی
شغل و تخصص اصلی	کارگردان تئاتر
آثار	نگاه مرد ناشنوا (۱۹۷۱)، کوه قاف، زندگی و روزگار یوسیف استالین (۱۹۷۳)
گروه مقاله	تیاتر

رابرت ویلسون

رابرت ویلسون (تگزاس 4 اکتبر ۱۹۴۱ - نیویورک 31 جولای 2025م) (Robert Wilson)

کارگردان امریکایی تئاتر پیشتاز. در اجرای نمایش‌های غیرروایتی با تکیه بر عناصر دیداری، مانند نگاه مرد ناشنوا (۱۹۷۱م)، کوه قاف در جشنواره شیراز، ایران (۱۹۷۲م)، و زندگی و روزگار یوسیف استالین (۱۹۷۳م)، مهارت داشت. اجراهای بعدی او عبارتند از: اینشتین در ساحل (۱۹۷۶، ۱۹۹۲م)، اجراهای اُپرایی از تراژدی‌های ائوریپیدس همچون مدآ (۱۹۸۴م) و آلکستیس (۱۹۸۶م)، سوار سیاه‌پوش (۱۹۹۰م)، و آلیس (۱۹۹۲م). ویلسون پیوسته در خارج از امریکا کار می‌کرد و با هاینر مولر، نمایش‌نامه‌نویس آلمانی، همکاری نزدیکی داشت.

ویلسون فعالیتش در تئاتر را در اواخر دهۀ ۱۹۶۰م با تأسیس گروه مدرسۀ برد هافمن بردز در نیویورک آغاز کرد؛ گروهی که نامش را از معلمی گرفته بود که به او در درمان لکنت زبان کمک کرده بود. او در اواسط دهۀ ۱۹۷۰ به همراه فیلیپ گلس اپرای چهار پرده‌ای اینشتین در ساحل را خلق کرد. پس از اجرای این اثر در اروپا، ویلسون آن را در تالار اپرای متروپولیتن به روی صحنه برد. ویلسون همچنین اپراهای بی‌کلامی چون نگاه ناشنوا (فیلم) و اثر ۱۲ساعتۀ زندگی و زمان‌های ژوزف استالین را خلق کرد. او آثار کارگردانان بزرگی چون نمایش‌های شکسپیر (شاه لیر و توفان) و  آواز قو چخوف را نیز روی صحنه برد. او به‌عنوان هنرمند تجسمی مجسمه‌ها، طراحی مبلمان و نقاشی‌های متعددی پدید آورد و در سال ۱۹۹۳م شیر طلایی دوسالانۀ ونیز را برای آثار مجسمه‌سازی‌اش دریافت کرد. از دیگر افتخاراتش به نامزدی جایزۀ پولیتزر در سال ۱۹۸۶م برای نمایشنامه و دریافت جایزه لارنس الیویه برای بهترین اپرا ( اینشتین در ساحل) در سال ۲۰۱۳م می‌توان اشاره کرد. ویلسون با بسیاری از نام‌های بزرگ همکاری کرد، از جمله تام ویتس، میخائیل باریشنیکوف، مارتین مک‌دونا، آلن گینزبرگ، لوری اندرسون، تیلدا سوینتن, جیم جارموش و لیدی گاگا.

---