امامزاده عبدالله (اسدآباد)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
روستای شهراب اسدآباد
روستای شهراب اسدآباد

بنایی آرامگاهی در جنوب غربی روستای شهراب و در سه کیلومتری شرق اسدآباد همدان. به دلیل نبودن هیچ کتیبه و سنگ‌نوشته‌ای در بقعه، نه زمان ساخت آن مشخص است نه هویت مدفونش؛ با این حال زمان ساخت بنا را با قدمتی تا سدۀ 10ق می‌توان دانست و در مورد فرد دفن شده در آن نیز اقوال شفاهی افراد محلی دلالت بر این دارد که وی از عموزادگان امام رضا بوده است.


مشخصات معماری

ساختمان بقعه بنایی قدیمی و به شکل مربع با اضلاع حدود 5 متر است. چهارگوشۀ داخلی آن را در ارتفاع 2.25 متری، با چهار گوشواره جمع کرده و گنبد مدوری با آجر و گچ بر آن زده‌اند. در هرضلع از داخل، طاق‌نماهایی به درازای 200 و عمق 45 سانتیمتر (به استثنای طاق‌نمای شمالی که عمق آن 24 سانتیمتر است) با طاق جناغی ساخته شده است. در میان هریک از طاق‌نماها، یک در ورودی چوبین و ساده به پهنای 97 و بلندای 185 سانتیمتر قرار گرفته است. در بالای در جنوبی و غربی و شرقی، طاقچه‌ای به پهنای 100 و عمق 80 سانتیمتر با طاق جناغی ساخته‌اند. دورتادور زیر گنبد، نقاشی‌های مذهبی در مجالس مختلف دیده می‌شود. جناح غربی و جنوبی و شرقی بنا، ایوان است. ایوان جنوبی که از سه ایوان دیگر سالم‌تر مانده، به درازای 12 و پهنای 3 متر است. این ایوان دارای پنج ستون چوبین ساده است. سقف ایوان‌ها و اتاق‌های اطراف بقعه تیرریزی شده و تیرها بر روی حمال و دیوار بقعه قرار گرفته است. در حدود 20 قبر در این ایوان وجود دارد که سنگ برخی از آن‌ها در زیر ستون‌های ایوان، به جای ته‌ستون به کار گرفته شده است. به نظر می‌رسد که این ایوان‌ها در ابتدا سکوهایی بوده که بعداً پوشش یافته و در دورۀ اخیر نیز فرو ریخته‌اند.در ضلع شمالی بقعه، کفش‌کنی به درازای 3.28 و پهنای 2.27 متر با طاق جناغی تعبیه کرده‌اند. اطراف بنای بقعه، حیاط وسیع و محصوری قرار دارد که در ضلع غربی آن پنج باب اتاق برای استراحت زائران ساخته شده بوده که حالا به شکل خرابه درآمده‌اند. در ضلع جنوبی بقعه، محل مسقفی با 10 ستون گردۀ سادۀ چوبین است که به پهنای 3 متر در طول حیاط ایجاد کرده‌اند. مصالح اصلی بنا آجر و ملاط گل و گچ و سنگ لاشه است. بنای اصلی بقعه تا ارتفاع 90 سانتیمتر، از سنگ لاشه و باقی از آجر و ملاط است. بناهایی که بعدا به بقعه ملحق شده‌اند، همه از سنگ و ملاط گلند.