تخیل (کتاب)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخه‌ای از چاپ‌های زبان اصلی کتاب
نسخه‌ای از چاپ‌های زبان اصلی کتاب

(به فرانسوی: L'Imagination) نخستین اثر ژان پل سارتر، انتشار در سال ۱۹۳۶م. نویسنده در این اثر نظریه‌های کلاسیک دربارۀ تخیّل را نقد می‌کند.

فلسفۀ کلاسیک صورت خیالی را چیزی در درون آگاهی و دارای واقعیتی کم‌تر از عین می داند و با آنچه خود نمایندۀ آن است فقط روابطی خارجی دارد. دکارت با توسل به تفکیک مکانیسم و اندیشه، صورت خیالی را هم مثل اعیان خارجی در ردیف واقعیت‌های جسمانی قرار داد. اسپینوزا صورت خیالی را حالتی از جسم انسان و تخیل را شناختی ناقص و خطاآمیز می‌داند که در عین حال با شناخت حقیقی دارای پیوند است؛ نظیر لایبنیتس که جهان صور خیالی را از جهان عقل متمایز می‌داند، گرچه هر دو جزء نفسند. این فلاسفه وقتی که صورت خیالی را به اندیشه مرتبط می‌سازند، ویژگی آن را از میان می‌برند. و وقتی که ویژگی آن را حفظ می‌کنند، آن را واقعیتی جسمانی و ناهمگون با آگاهی می‌شمرند.