آرمادای اسپانیا
آرمادای اسپانیا (Spanish Armada)
(آرمادا؛ واژهای اسپانیایی بهمعنای ناوگان مسلح) ناوگانی که فیلیپ دوم[۱]پادشاه اسپانیا در ۱۵۸۸ برای حمله به انگلستان فرستاد. این ناوگان ۱۳۰ کشتی داشت و از لیسبون حرکت کرد و در دریای مانش به جنگوگریز با ناوگان انگلستان پرداخت، که شامل ۱۹۷ کشتی کوچک تحت فرماندهی هوارد آو افینگم[۲] و فرانسیس دِریک[۳] بود. اگرچه اسپانیاییها براثر حملۀ انگلیسیها فقط سه کشتی خود را ازدست دادند، آرمادا در کاله[۴] لنگر انداخت. اما دوکِ پارما[۵]، فرماندۀ ارتش اسپانیا، که قرار بود با ۳۰هزار سرباز تحت فرمان خود سوار کشتیهای آرمادا شود، مایل نبود پیش از شکست ناوگان انگلستان سوار کشتی شود. انگلیسیها با آتشزدن برخی از کشتیهای خود و فرستادن آنها به میان کشتیهای اسپانیایی، آرمادا را روانۀ دریا کردند و درپی آن در سواحل گراولین[۶] بین دو طرف نبرد در گرفت، که در جریان آن اسپانیاییها فقط چهار کشتی از دست دادند. بقیۀ کشتیهای آرمادا بهسوی سواحل شمال اسکاتلند و غرب ایرلند گریختند و حدود ۵۵ کشتی در راه براثر طوفان و برخورد با صخرهها از بین رفتند و فقط حدود نیمی از آنها به اسپانیا بازگشت. اسپانیاییها ناوگان خود را با شتاب تهیه و تدارک دیده و بازرگانان فاسد اسپانیایی برای آنها سلاحهای نامناسب و تجهیزات نامرغوب فراهم کرده بودند. دوکِ مدینا سیدونیا[۷]، فرماندۀ ناوگان، تجربۀ جنگ دریایی نداشت و ناوگان نیز مجموعهای از انواع کشتیهای جنگی، کشتیهای بازرگانی مسلّح، و کشتیهای کوتاه پارویی بود. کشتیهای انگلیسی درازتر و باریکتر بودند و درنتیجه، در مقایسه با کشتیهای اسپانیایی، قابلیت تحرّک بیشتری داشتند. همچنین مجهّز به توپهای بهتری بودند، اگرچه مهمّات ضروری برای واردآوردن صدمات اساسی در نبرد را نداشتند. اما آنچه باعث شکست آرمادای اسپانیا شد شرایط آب و هوایی منطقه بود.