آریوستو، لودوویکو (۱۴۷۴م ـ۱۵۳۳)
آریوسْتو، لودوویکو (۱۴۷۴م ـ۱۵۳۳)(Ariosto, Ludovico)
شاعر ایتالیایی. اشعار و کمدیهایی بهشیوۀ کلاسیک سرود. اثر مهم او با نام منظومۀاورلاندوی خشمگین۱ (۱۵۱۶، انتشار ۱۵۳۲)، که حماسهای دربارۀ داستان رولاند[۱]، است، از بهترین نمونههای بیان شاعرانه دربارۀ رنسانس ایتالیا بهشمار میرود. آریوستو در ردجو[۲] زاده شد و در ۱۵۰۳ به دربار کاردینال ایپولیتو دِسته[۳] پیوست. غالباً به انتظام امور سفارت و دیپلماسی دوکِ فرارا[۴] مشغول بود و در ۱۵۱۸ به خدمت دوک درآمد. حاکم گارفانیانا[۵]، ایالتی در میان سلسله کوههای آپنن[۶]، بود (۱۵۲۲ـ۱۵۲۵) و بیشتر اوقات به سرکوب راهزنان و ایجاد نظم و امنیت مشغول بود. پس از سه سال به گوشۀ خلوتی در فرارا رفت تا بر روی نسخۀ نهایی اورلاندوی خشمگین کار کند. اثر بزرگ آریوستو، سبک نیمهطنزآمیز، تخیّلی، و درعین حال مقیّد بویاردو[۷] دراورلاندوی عاشق۹(۱۴۸۷) را کمال میبخشد. شور و شوقی که آریوستو را بر چنین کار عظیمی توانا ساخت واقعاً درخور ملاحظه است. آثار دیگر او عبارتاند از کمدیهای صندوقچه[۸] (۱۵۰۸)، مدعیها[۹] (۱۵۱۹)،لا لنا۱۲ (۱۵۲۸) و احضارکنندۀ ارواح[۱۰] (۱۵۲۹)، هفت اثر طنزآمیز به سبک هوراس[۱۱]، چند شعر لاتینی، گفتوگویی منثور در موضوع بهداشت، قافیه[۱۲] (غزلها و اشعار دیگر)، و پنج شعر[۱۳]؛ اثر اخیر همان پنجبندی است که در اورلاندوی خشمگین نیامده است.