دارمستتر، ژام (جیمز) (۱۸۴۹ـ پاریس ۱۸۹۴)
دارْمِستِتِر، ژام (جیمز) (۱۸۴۹ـ پاریس ۱۸۹۴)(Darmesteter, James)
| ژام(جیمز) دارمستتر James Darmesteter | |
|---|---|
| زادروز |
۱۸۴۹م |
| درگذشت | پاریس ۱۸۹۴م |
| ملیت | فرانسوی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دستور زبان تطبیقی در مدرسه مطالعات عالی پاریس، دانشنامه دکتری |
| شغل و تخصص اصلی | خاورشناس |
| آثار | ترجمه انگلیسی وندیداد (آکسفورد، ۱۸۸۰)، نظری به تاریخ قوم یهود (پاریس، ۱۸۸۱) |
| گروه مقاله | خاورشناسی |
خاورشناس فرانسوی. پسر صحّافی یهودی بود. خانواده‌اش در اصل از مردم دارمشتات آلمان بودند که در ۱۸۵۲ به پاریس کوچیدند. ژام در مدرسۀ مطالعات عالی پاریس دستور زبان تطبیقی آموخت و زبان سانسکریت را نیز فراگرفت. اولین مقاله‌اش در زمینۀ مطالعات ایرانی، در ۱۸۷۴ با نام «نکاتی دربارۀ لغت‌شناسی ایرانی» به‌چاپ رسید. با نوشتن چند مقاله دربارۀ ایران و اوستا، خطّ سیر مطالعات خود را برای همیشه مشخص کرد. او با دیدگاه تاریخی به لغت‌شناسی ایرانی و آیین زردشتی پرداخت. در ۱۸۷۷ با نوشتن رسالۀ اورمزد و اهریمن و خاستگاه و تاریخ آن‌ها (پاریس، ۱۸۷۷)، دانشنامۀ دکتری گرفت. این رسالۀ پژوهشی در دوگانه‌انگاری ایرانیان بود. او این دوگانه‌انگاری را برآیند گسترش منطقی اعتقادات هندی می‌دانست. استاد درس زند در مدرسۀ مطالعات عالی پاریس (از ۱۸۷۷)، دبیر افتخاری انجمن آسیایی (۱۸۸۲ـ۱۸۹۴)، و استاد زبان و ادبیات ایرانی در کولژ دو فرانس (از ۱۸۸۵) بود. در ۱۸۸۶ به هند رفت و مدت یازده ماه در آن‌جا، عمدتاً در پیشاور (میان پشتون‌ها) و بمبئی (میان پارسیان) به تحقیقات زبان‌شناسی پرداخت و زبان پشتو را آموخت. در ۱۸۸۷ به پاریس بازگشت. در ۱۸۹۲، پس از مرگ ارنست رنان، رئیس انجمن آسیایی پاریس شد. در فرانسه مجله‌ای پژوهشی با نام مجلۀ پاریس انتشار داد و خود مقالاتی دقیق دربارۀ ادبیات شرق در آن نوشت. از دیگر آثارش: ترجمۀ انگلیسی وندیداد (آکسفورد، ۱۸۸۰)؛ نظری به تاریخ قوم یهود (پاریس، ۱۸۸۱)؛ مطالعات ایرانی در ۲ جلد (پاریس، ۱۸۸۳)؛ نظری به تاریخ ایران (پاریس، ۱۸۸۵)؛ مهدی (ع) از آغاز اسلام تا امروز (۱۸۸۵)؛ ترجمۀ انگلیسی یشت‌ها (آکسفورد، ۱۸۸۳)؛ ترانه‌های رایج افغان‌ها، متن پشتو و ترجمۀ فرانسوی (پاریس، ۱۸۸۸)؛ ترجمۀ فرانسوی زند اوستا در ۳ جلد (۱۸۹۲ـ۱۸۹۳)؛ خاستگاه‌های شعر فارسی (۱۸۸۷).