الیگارشی

اُلیگارشی (oligarchy)

(یا: جَرگه‌سالاری) حکومت عده‌ای اندک، به‌منظور برآورده‌کردن منافع خودشان. نخستین‌بار ارسطو، فیلسوف یونانی، اُلیگارشی را به‌منزلۀ نوع متمایزی از حکومت مشخص کرد. در عصر جدید، نمونه‌های چندی از آن وجود داشته‌اند که گاه به مردم‌سالاری (دموکراسی) تظاهر می‌کرده‌اند؛ حکومت شبه‌نظامی خانوادۀ دووالیه در هائیتی (۱۹۵۷ـ۱۹۸۶) نمونه‌ای از این حکومت‌هاست. در یونان باستان، اُلیگارشی حکومتی بود که در چارچوب آن بخشی از جامعه قدرت را دردست داشتند، مانند حکومت تِب، مِگارا و کورَنت. در آن دوران، اگرچه باور بر این بود که غالباً اشراف‌سالاری (آریستوکراسی) به اُلیگارشی مبدل می‌شود، میان آن‌ها فرق می‌گذاشتند؛ اُلیگارشی حکومت ثروتمندانی بود که همۀ تلاش‌شان به افزایش ثروت و حفظ قدرت و امتیازات خودشان معطوف می‌شد، حال آن‌که اشراف‌سالاری صلاح عموم را در نظر داشت و حکومت شایستگان بود.

 

---