اوبرون (اخترشناسی)
اوبِرون (اخترشناسی)(Oberon)
در اخترشناسی، قمر بزرگ سیارۀ اورانوس[۱]، و شانزدهمین قمر شناخته‌شده از سمت این سیاره. تقریباً هر ۱۳.۵ روز زمینی یک‌بار اورانوس را در فاصلۀ تقریبی ۵۸۳هزار کیلومتری دور می‌زند و دورترین قمر شناخته‌شدۀ این سیاره است. مدار این قمر دایره‌ای و موازی با استوای اورانوس است. از آن‌جا که استوای سیارۀ اورانوس نسبت به مدار آن بر گرد خورشید مایل است، مدارهای اوبرون و دیگر قمرهای اورانوس تقریباً عمود بر مدار بیشتر سیاره‌های منظومۀ خورشیدی‌اند. اوبرون کروی‌شکل است و قطر آن را حدود ۱۵۲۰ کیلومتر، تقریباً نصف قطر ماه، برآورد کرده‌اند. از نظر بزرگی دومین قمر بزرگ اورانوس است و اندازۀ چگالی آن نشان می‌دهد که نیمی از آن را یخ، و نیم دیگر را هسته‌ای سنگی تشکیل داده است. سطح اوبرون به‌شدت دهانه‌دهانه است و دهانه‌های بزرگ متعدد از سن زیاد آن حکایت می‌کنند. ترک‌های پوستۀ یخی، پوشش بخش نیمکرۀ جنوبی اوبرون را جابه‌جا کرده است. در لبۀ عکس‌هایی که کاوشگر وُیجر[۲] ۲ از اوبرون برداشت (۱۹۸۶)، کوه منفردی با حدود شش کیلومتر ارتفاع دیده می‌شود. لایه‌های بالایی اوبرون تیره است، اما سیّارک‌هایی که به قمر برخورد کرده‌اند، گاهی به لایۀ یخی درخشان زیرین آن نفوذ کرده‌اند. ظاهراً مواد زیر لایه‌های درخشان یخی تیره‌رنگ‌اند، زیرا کفِ بسیاری از دهانه‌های آن تیره است و گویی که این دهانه‌ها با موادی از درون قمر پر شده‌اند. مواد تیره‌رنگ کف دهانه‌ها گواه فعالیت‌های تازۀ زمین‌شناختی در این قمرند. اوبرون را اخترشناس بریتانیایی، سِر ویلیام هرشل[۳]، کشف کرد و نام یکی از شخصیت‌های نمایش‌نامۀ رویای شب نیمۀ تابستان[۴]، اثر ویلیام شکسپیر[۵]، را بر آن گذاشت. او سنّت نام‌گذاری قمرهای اورانوس بر اساس نام شخصیت‌های آثار شکسپیر را پی نهاد. ویژگی‌های شاخص سطح اوبرون را به‌نام مکان‌ها و قهرمانان تراژیک نمایش‌نامه‌های شکسپیر نامیده‌اند.