جریب
جَریب
(معرب «گریب» فارسی) این واژه دست‌کم از دوران ساسانیان در حکم واحدی برای اندازه‌گیری مساحت زمین‌های کشاورزی کاربرد داشته است. با این‌حال، چنانچه از نوشتۀ جوالیقی و اصطخری و برخی از کتاب‌های لغت برمی‌آید، پیمانه‌ای برای حبوبات و غله با همین نام گریب وجود داشته و مقدار آن برحسب زمان‌ها و مکان‌های متفاوت از حدود ۴۲ کیلوگرم تا حدود ۵۱ کیلوگرم متغیر بوده است. واحد مساحت جریب (گریب) دورۀ ساسانیان را ۲,۴۰۰ ذرع مربع یا حدود ۲,۶۰۰ مترمربع دانسته‌اند. اما از آن پس مقدار آن برحسب زمان و مکان‌های متفاوت، از حدود ۴۰۰ متر مربع و حتی کمتر از آن، تا ۱۰هزار متر مربع، متغیر بوده است. چارلز عیسوی در کتاب تاریخ اقتصادی ایران، رایج‌ترین جریب را معادل ۱,۰۶۶ ذرع مربع یا حدود ۱۰۰۰ متر مربع دانسته و از جریب شاه (۱,۲۰۰ متر مربع) و جریب رسم (۷۰۰ متر مربع) نیز نام برده است. در کتاب‌های حساب قدیم جریب زراعتی تهران را ۶۷۵ ذرع مربع یا ۴۵×۱۵ ذرع در نظر می‌گرفتند. به‌موجب قانون ۱۳۰۴ش، در ابتدای سلطنت رضاشاه پهلوی، هر جریب برابر یک هکتار یا ۱۰هزار متر مربع مقرر شد. در دی‌ماه ۱۳۱۱ش با تصویب دستگاه متری، جریب قانوناً از میان رفت، اما هنوز هم در بخش کشاورزی، در عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد.