خیاطی
خیاطی
از مهم‌ترین مشاغل در ایران. منظور از خیاطی طراحی انواع لباس و دوختن آن و در دسترس مشتریان قرار دادن البسۀ آماده به‌طور کلّی یا جزئی، و باواسطه یا بی‌واسطه است. دیرینۀ خیاطی را باید با دیرینۀ شکل‌گیری اندیشۀ پوشش و پوشاک در ذهن بشر یکی دانست، چه، از هنگامی که بشر برای رفع سرما و گرما، یا از روی شرم کوشید اندام خود را بپوشاند، فکر طراحی و دوختن لباس‌هایی، هرچه زیباتر، به ذهن او خطور کرد. این‌که در زبان فارسی دو مصدر «دوختن» و «پوشیدن» از مصادر اصلی و غیر ترکیبی‌اند خود مؤید پیشینۀ دوخت‌ودوز و به عبارتی خیاطی است. کهن‌ترین جلوه‌های خیاطی و دوخت‌ودوز را در فرهنگ ایرانی می‌توان در کتیبه‌های باستانی دید. از این کتیبه‌ها پیداست که شغل خیاطی دست‌کم از استقرار آریایی‌ها در فلات ایران رونق بسیار داشته است. سیر تحولات خیاطی از ظهور اسلام تا کنون، مؤید ترکیب‌شدن بینش‌های گوناگون دوخت‌ودوز عربی و ترکی با بینش‌های اصیل ایرانی و در نهایت، تقریباً مقارن با دورۀ مشروطیت، غالب‌شدن بینش‌های غربی در طراحی و خیاطی است. دست‌کم از ۵۰ سال پیش به این‌طرف، خیاطی به صنعتی پول‌ساز، گسترده و همواره پُررونق بدل شده است. ورود دستگاه‌های سرعت‌دهنده و انبوه‌ساز و گسترش جمعیت تحولی مهم در خیاطی به‌شمار می‌رود. با این حال بسیاری از مردم به خرید پارچۀ دلخواه و دوختن البسۀ مورد نیاز خود به دست خیاط جزئی‌دوز تمایل دارند که نشان از بینش «خیاطی در مقام هنر» دارد.