چلچله
چلچله (swallow)
هر یک از پرندگان کوچک و حشرهخوار، از خانوادۀ چلچله[۱]، راستۀ گنجشکسانان[۲]. بالهایی طویل و دمهایی کاملاً دوشاخه دارند. چلچلهها به هنگام پرواز از حشرات بالدار تغذیه میکنند. دهان آنها پوششی چسبناک از بزاق دارد.
گونهها. پشت چلچلۀ معمولی[۳] Hirundo rustica به رنگ آبی تیره، و سر و گلویش قهوهای است. سینۀ این پرنده متمایل به صورتی است. زمستانها را در افریقا و نواحی گرمسیری آسیا میگذراند و از آوریل تا سپتامبر به بریتانیا مهاجرت میکند. این پرنده دوبار در سال تولید مثل میکند و لانهاش را از گل، مو، پر، و نی میسازد. لانه شبیه نصف نعلبکی است و در طاقچهها و تیرهای عرضی طاق انبارها ساخته میشود. گونههای دیگر عبارتاند از چلچلۀ دمگاه صورتی[۴] Cercopsis daurica متعلق به شرق مدیترانه، و چلچلۀ مارتین. از اواخر دهۀ ۱۹۶۰، تعداد چلچلهها در بریتانیا ۴۳ درصد کاهش یافته است. در ایران، مجموعاً هفت گونۀ متفاوت چلچله و پرستو یافت میشود که خانوادهای را تشکیل میدهند. چلچلۀ رودخانهای، چلچلۀ گلوقهوهای، چلچلۀ کوهی، چلچلۀ بیابانی، چلچلۀ دمگاه سفید، پرستوی معمولی، و پرستوی دمگاه صورتی گونههای این خانوادهاند. این پرندگان بیشتر در ساختمانها یا روی صخرهها لانه میسازند و از آنجا که از حشرات تغذیه میکنند، در کنترل آفات کشاورزی مؤثرند.