سربند

سَربَنْد
نواری از چرم یا پارچه یا نوعی فلز، تاحدود پنج سانتی‌متر، که به دور سر می‌بندند و گاه دنبالۀ آن در پشت سر تا گردن می‌رسد. سربندها، بسته به طبقات مختلف جامعه، متفاوت از هم بودند. در دورۀ مادها و هخامنشیان نگهبانان سلطنتی سربندی ساده و پیچیده، عیلامی‌ها نوارهای حلقوی باریک و سواره‌نظام نواری ساده به دور سر خود می‌بستند. زنان هخامنشی سربندی از پارچه‌ای لَخْت و بلند به همراه دیهیم به سر می‌گذاشتند. گاه این نوار را بر روی کلاه می‌بستند و مزیّن به انواع سنگ‌های قیمتی بود، چنانچه در سکه‌های پارتی به‌جا مانده بر سر اردوان چهارم، فرهاد چهارم و مهرداد اشکانی دوم دیده می‌شود. در نقاشی‌های دیواری و سفالینه‌های جلادار در مصر فاطمی، زنان ایرانی سربندهایی به اقتباس از تاج‌های سلطنتی ساسانی به‌سر دارند. سربند امروزه نیز به‌کار می‌رود، ازجمله در میان زنان تاجیکستان در درواز و پامیر، بخارا، زنان کرد کرمانشاه و بلوچ ایران، زنان شاهسون و اُشنویه، زنان ترکمن، گیلان و مازندران و قشقایی.