معجزه
معجزه
امری که از نظر علمی و تجربی ناممکن می‌نماید و خداوند به هر یک از پیامبرانش که بخواهد، می‌دهد تا با آن صحت رسالت خود را به اثبات برساند. معنای معجزه، بی‌قانون بودن یا فوق قانون بودن نیست. همین‌طور، وقوع آن بدون علّت نیست، امّا علت آن اسباب عادی و متعارف که ما می‌شناسیم، نیست. همین‌طور معجزه جزو محالات عقلی نیست. زیرا که محالات عقلی امکان وقوع ندارند. معجزات همه جزو محالات عادی هستند یعنی اموری که وقوع آن‌ها عادتاً محال ولی عقلاً محال نیست؛ از این‌رو معجزه را «خَرق عادت» نیز می‌نامند. ویژگی اصلی معجزه شکست‌ناپذیری آن است، یعنی چون مستند به ارادۀ الهی است کسی را یارای شکست‌دادن آن نیست، حال آن‌که امور خارق عادت دیگر از قبیل کرامات و سحر و امثال آن چنین نیستند و امکان شکست‌دادن آن‌ها توسط افراد قوی‌تر، وجود دارد. معجزه از این حیث مانند دعای مستجاب است زیرا دعای مستجاب نیز چون مستند به ارادۀ الهی است، غلبه‌ناپذیر است. ویژگی دیگر معجزه این است که همراه با دعوی نبوت است؛ اما کرامت چنین نیست و به همین دلیل معجزه تخلف‌ناپذیر است؛ یعنی هرگاه نبی بخواهد می‌تواند معجزه بیاورد و تخلف‌بردار نیست، زیرا ارتباط با هدایت مردم دارد و تخلف آن موجب بی‌اعتمادی مردم می‌شود و آن نقض غرض است. لفظ معجزه در قرآن به‌کار نرفته است؛ اما از آن با ذکر الفاظی چون آیات و بیّنات تعبیر شده است. در قرآن مجید به معجزه‌های حضرت موسی (ع) ازجمله تبدیل عصا به اژدها، ید بیضا، شکافتن دریا، جوشاندن چشمه از سنگ و ... و نیز معجزات حضرت عیسی (ع) ازجمله شفادادن بیماران و نابینایان، زنده‌کردن مردگان و نیز معجزات پیامبر اسلام ازجمله قرآن کریم اشاره شده است، ولی به‌اتفاق متکلمان اسلامی، معجزۀ اصلی و مستمّر حضرت محمد (ص) که از آن به معجزۀ ختمیه نیز یاد می‌شود، قرآن است (← اعجاز_قرآن).