مستعصم عباسی

مُسْتَعْصِم عباسی (۶۰۹ـ۶۵۶ق)

مستعصم عباسی
زادروز	۶۰۹ق
درگذشت	۶۵۶ق
محل زندگی	عراق
ملیت	عرب
شغل و تخصص اصلی	فرمانروا
لقب	المستعصم بالله
گروه مقاله	دین اسلام

(ملقب به المستعصم بالله) سی‌وهفتمین و آخرین خلیفه عباسی (۶۴۰ـ۶۵۶ق). پس از مرگ پدرش با حمایت ۲ تن از امیران بزرگ به خلافت رسید. مستعصم تا مدتی به‌سبب اعتمادی که به وزیر شیعی‌مذهب خود، «ابن عَلْقَمی» داشت تدبیر مملکت را به او واگذاشت و خود به لهوولعب و طرب مشغول شد، اما نزدیکان و خواص خلیفه به‌سبب حسدورزی به ابن علقمی، با سخن‌چینی بسیار موجب گشتند تا خلیفه به‌رغم دوستی، دست او را از بیشتر کارها کوتاه کند. مستعصم سپاه ۱۰۰هزارنفری پدر را به ۲۰هزار تن تقلیل داد و درصدد بود با ارسال هدایا، هلاکو را از حمله به بغداد بازدارد که موفق نشد. برخی نوشته‌اند به‌دلیل هجوم ابوبکر، پسر مستعصم، به محله شیعه‌نشین کرخ در بغداد و کشتار و غارت و اسارت آنان، ابن علقمی مخفیانه هلاکو را به گرفتن بغداد تشویق کرد. مغول‌ها در مدت کوتاهی، شهر را اشغال و بسیاری را قتل عام کردند (۴ محرم). هلاکو، مستعصم و فرزندانش را احضار و زندانی کرد و در چهارم صفر او و فرزندش ابوبکر را به‌قتل رساند. با مرگ او خلافت بنی عباس پس از ۵۲۴ سال منقرض شد.