ملایم

مُلایم

از اصطلاحات قدیم موسیقی ایران. امروز معادل آن واژۀ پیانو (P) و مقابل آن واژۀ فورته (f) به‌معنای قوی است که برای بیان شدت و ضعف ضربات در موسیقی به‌کار می‌رود. در مقاصدالالحان در تعریف موسیقی (لحن) آمده است. «... لحن را به جماعت نغمات ملایمه و ظاهر آن است که در معنی لحن ملایمت شرط است برای آن‌که لحن لفظ عربی است و لحن در لغت عرب مقول بر نغمات ملایمه می‌شود...». در کتاب‌های قدیم واژۀ ملایم به مفهوم مطبوع و در مقابل واژۀ متنافر به‌معنای نامطبوع نیز کاربرد داشته است. علینقی وزیری در کتاب موسیقی نظری در توضیح دستگاه شور چنین آورده است: «... فواصل پرده‌های آن خیلی با هم فرق ندارند و به اصطلاح قدیم از ملایمات درجه اول است...».