پرودون، پیر ژوزف (۱۸۰۹ـ۱۸۶۵)

پرودون، پیِر ژوزِف (۱۸۰۹ـ۱۸۶۵)(Proudhon, Pierre Joseph)

فیلسوف، جامعه‌شناس و اقتصاددان فرانسوی و از بنیانگذاران مکتب آنارشیسم. کتاب مـالکیت چیست؟ (۱۸۴۰)، او را به‌شهرت رساند. در این کتاب مالکیت بزرگ سرمایه‌داری را «دزدی» خواند اما از مالکیت کوچک دفاع کرد. او از امکان مبادلۀ عادلانه کالاها میان تولیدکنندگان منفرد در جامعۀ سرمایه‌داری سخن گفت. به نظر پرودون مالکیت بی‌قید‌و‌بند سرمایه‌داری و کمونیسم هر دو وسایلی برای کنترل مردم و ازمیان‌بردن برابری است. راه‌حل او ایجاد شبکه‌ای از ارتباطات آزادانه و مبتنی‌بر منافع متقابل میان افراد است که حکومت و قهر سیاسی را غیرضروری می‌سازد. مارکس در فقر فلسفه که نقدی بر فلسفۀ فقر (۱۸۴۶) پرودن بود، دیدگاه‌های او را به باد انتقاد گرفت. پرودن در انقلاب ۱۸۴۸ شرکت کرد و به‌علت انتقاداتش از لوئی ناپلئون در نشریۀ نمایندۀ خلق به‌زندان افتاد.