ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات
ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات (Information Storage and Retrieval)
عملیاتی که جهت سازمان‌دهی، ذخیره‌سازی، نگهداری و بازیابی اطلاعات به کار می‌رود. به ابزار‌های ذخیره‌سازی اطلاعات رسانه‌‌های ذخیره‌سازی می‌گویند. عوامل مهم در ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات عبارت‌اند از نوع و ظرفیت[۱] رسانه ذخیره‌سازی، سرعت انتقال و دسترسی به اطلاعات، تعداد دفعاتی که اطلاعات جدید می‌تواند روی یک رسانه ذخیره‌سازی نوشته شود و این‌که چطور یک رسانه ذخیره‌سازی با رایانه مرتبط می‌شود. نحوه ذخیره‌سازی اطلاعات را می‌توان به سه دسته دائم (مثل ROM)، نیمه دائم (مثل RAM) و موقت (مثل فلاپی دیسک‌ها) تقسیم کرد. رسانه‌‌های ذخیره‌سازی انواع مختلفی دارند. متداول‌ترین آن‌ها دیسک‌‌های فلاپی، دیسک‌‌های سخت، CD-ROMها، و نوار‌های مغناطیسی، دیسک‌‌های مغناطیسی ـ نوری، و حافظه‌‌های فلش هستند. محققان در تلاش‌اند فناوری‌‌های ذخیره‌سازی کارآمدتر و با ظرفیت بالاتری ابداع کنند. آر اِي آي دي (RAID)[۲] یک نمونه از این فناوری‌‌هاست که در آن چندین دیسک سخت به‌صورت یک واحد با هم کار می‌کنند درنتیجه ظرفیت ذخیره‌سازی و سرعت دسترسی به اطلاعات در RAID بالاتر است. شیوه‌‌های کاملاً متفاوت و جدیدی هم در مرحله تحقیقات است که ظرفیت‌‌‌هایی چندین هزار و حتی چندین میلیون برابر فناوری‌‌های امروز را نوید می‌دهد. ازجمله این تحقیقات، استفاده از ملکول‌‌ها برای نگهداری داده‌‌ها به‌صورت بار‌های الکتریکی یا میدان‌‌های مغناطیسی بسیار کوچک است. ذخیره‌سازی هولوگرافیک[۳] نیز فناوری دیگری از این دست است.