رم، شهر
| رم، شهر | |
|---|---|
| کشور | ایتالیا |
| نام فارسی | رُم |
| نام لاتین | Rome |
| جمعیت | 3,550,900 نفر |
| موقعیت | نزدیک رود تیبر |
| تولیدات و صنایع مهم | چاپ و انتشارات، تولید مواد شیمیایی و گردشگری |
| برخی بناهای مهم | دانشگاه رم و موزۀ کاپیتول |
| استان یا ایالت | رم |
رُم، شهر (Rome)
(به ایتالیایی: رما؛ معروف به شهر جاودانی) پایتخت ایتالیا، مرکز ناحیۀ لاتسیو[۱]، و مرکز استان رم، نزدیک رود تیبر[۲]، با ۳,۵۵۰,۹۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). مقر سازمان کشاورزی و خواروبار ملل متحد (فائو)[۳] است. صنایع آن عبارت‌اند از چاپ و انتشارات، تولید مواد شیمیایی، و گردشگری. برطبق روایات، رومولوس[۴]، اولین پادشاه افسانه‌ای رم، در ۷۵۳پ‌م شهر رم را بر یکی از تپه‌های ناحیۀ معروف به هفت‌تپه[۵] بنا کرد. البته تحقیقات باستان‌شناسان نشان می‌دهد که رم از ۱۰۰۰پ‌م مسکونی بوده است. تاریخ دولت رم به سه دورۀ پادشاهی (۷۵۳ـ۵۰۰پ‌م)، جمهوری (۵۰۰ـ۲۷پ‌م)، و امپراتوری (۲۷پ‌م ـ ۳۹۵م) تقسیم می‌شود. رم در دورۀ پادشاهی به دو طبقۀ پاتریسین‌ها[۶] (اعیان) و پلبین‌ها[۷] (عوام) تقسیم شده بود. اتروسک‌ها[۸] از قرن ۷ تا ۶پ‌م بر رم حکومت کردند؛ با انقراض دولت پادشاهی در حدود ۵۰۰پ‌م، حکومت جمهوری آغاز شد. رم در دورۀ جمهوری قدرت خود را افزایش داد و سرزمین‌های مجاور را ضمیمۀ خاک خود کرد. در همین دوره بود که شهر مزبور با جادۀ آپیا[۹] به جنوب ایتالیا متصل شد. رم در این دوره دستخوش ناآرامی بود که با جنگ داخلی قرن ۱پ‌م به‌اوج خود رسید. یولیوس سزار[۱۰] در دورۀ جمهوری اصلاحاتی در شهر ایجاد کرد. شهر رم در دورۀ امپراتوری، پایتخت امپراتوری روم بود تا این‌که کنستانتین کبیر[۱۱] در ۳۳۰م پایتخت را به قسطنطنیه[۱۲] منتقل کرد. در این دوره بر شکوه و جلال شهر افزوده و ساختمان‌های جدید در آن احداث شد. نِرو[۱۳]، امپراتور روم، پس از آتش‌سوزی مهیب ۶۴م شهر را با شکوه تمام و خیابان‌های وسیع از نو ساخت. در ۴۱۰ و ۴۵۵م اقوام ژرمنی به شهر حمله کردند. در قرن ۶م اوستروگوت‌ها و سپس بیزانسی‌ها و در قرن ۹م اعراب شهر را اشغال کردند و رم به‌تدریج اهمیت و رونق خود را ازدست داد. در اواسط قرن ۱۵، با حمایت و تشویق دستگاه پاپی از هنر و موسیقی و تحقیق در آثار قدیمی رومی و یونانی رم دوباره به شهری پررونق تبدیل و مرکز رنسانس ایتالیا شد. در قرن ۱۶، میکلانژ، برامانته[۱۴]، و رافائل[۱۵] و هنرمندان و معماران بسیاری در این شهر کار می‌کردند. کلیسای سنت پیتر[۱۶] از آثار برجستۀ این دوره است. ناپلئون بناپارت در ۱۷۹۷ به شهر رم حمله و بسیاری از گنجینه‌های هنری آن را به فرانسه منتقل کرد. فرانسه در ۱۷۹۸ رم را اشغال و آن را جمهوری اعلام کرد. سرانجام پس از کنگرۀ وین[۱۷] (۱۸۱۵) حکومت پاپی از نو برقرار شد. اشغال رم به‌دست فرانسوی‌ها، احساسات ملی را برانگیخت و مملکت متحد ایتالیا در ۱۸۶۱ تشکیل شد. پس از سقوط ناپلئون سوم، سربازان ایتالیایی رم را فتح کردند. این شهر در ۱۸۷۱ رسماً پایتخت ایتالیا شد. رم آثار باستانی فراوانی دارد. آثار باقی‌مانده از دورۀ پادشاهی و دورۀ جمهوری اندک است؛ اما از دورۀ امپراتوری بناهای تاریخی بسیاری برجا مانده که برخی از آن‌ها به‌خوبی حفظ شده‌اند. دیوارهای باستانی، طاق نصرت‌ها، حمام‌ها، کلیساها، و کاتاکومب‌های بسیاری در شهر دیده می‌شود. کاتاکومب‌ها تونل‌های باستانی زیرزمینی‌اند که مسیحیان اولیه مراسم مذهبی خود را در آن‌ها برگزار و اجساد مردگان را در آن دفن می‌کردند. در آن سوی رود تیبر اولین مسجد اسلامی قرار دارد که تاکنون در رم ساخته شده است. این مسجد در ۱۹۹۵، پس از بیست سال عملیات ساخت‌وساز و با ترکیبی از معماری اسلامی و رومی افتتاح شد. دانشگاه رم[۱۸](۱۳۰۳م) و موزۀ کاپیتول[۱۹] (۱۴۷۱م) از دیگر ساختمان‌های مهم شهر است. بازی‌های المپیک[۲۰] ۱۹۶۰ در این شهر برگزار شد.
- ↑ Lazio
- ↑ Tiber River
- ↑ (United Nations Food and Agriculture Organization (FAO
- ↑ Romulus
- ↑ Seven Hills
- ↑ Patricians
- ↑ Plebians
- ↑ Etruscans
- ↑ Appian Way
- ↑ Julius Caesar
- ↑ Constantine the Great
- ↑ Constantinople
- ↑ Nero
- ↑ Bramante
- ↑ Rafael
- ↑ Saint Peter’s Basilica
- ↑ Congress of Vienna
- ↑ University of Rome
- ↑ Capitoline Museum
- ↑ Olympic Games