بروکهاوس، برترام (۱۹۱۸ـ۲۰۰۳)
بِروکْهاوس، بِرْتْرام (۱۹۱۸ـ۲۰۰۳)(Brockhouse, Bertram)
| برترام بروکهاوس Bertram Brockhouse | |
|---|---|
| زادروز |
آلبرتا ۱۹۱۸ م |
| درگذشت | ۲۰۰۳ م |
| ملیت | کانادایی |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان |
| گروه مقاله | فیزیک و مکانیک |
| جوایز و افتخارات | پدید آوردن روش پراش نوترون، جایزه نوبل فیزیک |
فیزیک‌دان کانادایی. با کلیفورد شول[۱]، روش پراش نوترون[۲] را برای مطالعۀ ساختار و خواص ماده پدید آورد. بروکهاوس سنجش‌افزار مبتکرانه‌ای طراحی کرد که به کمک آن انرژی نوترون‌های پراکنده شده از مواد مختلف ثبت می‌شود. به‌سبب پدیدآوردن روش پراکندگی نوترون[۳]، که منجربه پیشرفت‌هایی در فناوری نیمه‌‌رسانا[۴] شد، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۹۴ دست‌یافت. در لتبریج[۵] آلبرتا[۶] زاده شد، ولی از ۱۹۳۵ تا ۱۹۳۸ با خانواده در شیکاگو در ایالات متحدۀ امریکا زندگی کرد. بعد از جنگ جهانی دوم، به دانشگاه بریتیش کلمبیا[۷] رفت و در آن‌جا فیزیک و ریاضی خواند. برای تکمیل مطالعاتش، به دانشگاه تورنتو[۸] رفت. در ۱۹۵۰، در مقام پژوهشگر در آزمایشگاه هسته‌ای چاک‌ریوِر[۹] در اونتاریو[۱۰]، مشغول کار شد. در ۱۹۶۲، استاد فیزیک دانشگاه مک‌مستر[۱۱]، در همیلتونِ[۱۲] اونتاریو، شد. پیش از ۱۹۵۰، همۀ رآکتورهای هسته‌ای[۱۳] را فقط برای یک هدف به‌کار می‌بردند: تولید نخستین بمب اتمی. هنگامی‌که رآکتورهای هسته‌ای را در خارج از قلمرو تلاش‌های جنگی و برای هدف‌هایی غیر از شکافتن هسته‌های اتمی به‌کار بردند، پژوهشگران خود را با دستگاه جدید مهمی روبه‌رو دیدند. بروکهاوس و دیگران سعی کردند از همۀ مزیت‌های این دستگاه جدید بهره‌گیری کنند. بررسی‌های او با این موضوع آغاز شد که انرژی نوترون‌های تولید شده در رآکتورهای هسته‌ای چاک‌ریور، پس از عبور از ماده چگونه تغییر می‌کند. نتایج اولین آزمایش‌های پراکندگی نوترون در ۱۹۵۱ چاپ و منتشر شد. در ۱۹۵۶، بروکهاوس نخستین طیف‌سنج سه‌محورۀ نوترونی[۱۴] را ساخت. این سنجش‌افزار کیفیت نتایج آزمایش‌های پراکندگی را بسیار بهتر کرد. بروکهاوس توانست بسامد[۱۵] ارتعاش‌های اتمی را در جامدات اندازه‌گیری کند و بدین‌ترتیب، به وجود نیروهای بین‌اتمی پی‌ببرد. او چندی بعد، آزمایش‌های مشابهی را درپیش گرفت تا خواص مغناطیسی اتم‌ها را نیز دریابد.