هوپی (مردم شناسی)
هوپی (مردم‌شناسی)(Hopi)
(هوپی هوپیتوئه[۱] به معنی «مردم صلح‌جو») از اقوام سرخ‌پوست امریکایی، ساکن در بخش جنوب‌غربی امریکا، به‌ویژه در شمال‌شرقی آریزونا، با جمعیتی نزدیک به ۱۱هزار نفر (۱۹۹۵). از دوران پیش از تاریخ در آریزونا ساکن بوده‌اند و تبارشان مستقیماً به آناسازی[۲] باستان می‌رسد. قومی پوئبلو[۳] به‌شمار می‌آیند و کشاورز و پرورش‌دهندۀ گوسفندند. در دوازده روستای خودبسنده در فلات‌های سنگی یا تخت‌کوه در خانه‌های سنگی یا گلی (با آجرهای خشتی) زندگی می‌کنند. به گویشی شوشونی[۴] تکلم می‌کنند که به خانوادۀ زبانی اوتوـ‌آزتکی تعلق دارد. هوپی‌ها از نظام طایفه‌ای مادرتبار[۵] قدرتمندی برخوردارند؛ مردی که ازدواج می‌کند، با این‌که به روستای همسر خود نقل مکان می‌کند اما همچنان در قبال طایفۀ مادر خود مسئول شناخته می‌شود. مالکیت زمین‌ها جمعی است و در اختیار طایفه‌ها قرار دارد؛ و در هر طایفه بین خانواده‌ها تقسیم می‌شود. زمین در خانواده در اختیار زن‌هاست. زنان صاحب‌ِ خانه و باغ و اثاث‌اند، در حالی‌‌که مردان مالک چیزهایی چون اسب و گوسفنداند و مسئولیت دامداری، کشاورزی و فعالیت‌های خارج از روستا را نیز برعهده دارند. در دینِ هوپی‌ها مراسم نیایش و رقص برای تقاضای باران و خوشبختی برای تمام موجودات زنده اهمیت بسیاری دارد. یکی از رقص‌های بسیار جالب آنها رقص مار است که هر دو سال برگزار می‌شود و در آن رقاصان با مارهایی در دهان می‌رقصند. طوایف هوپی، بنابر اسطوره‌های خود، ریشه در دنیای زیرزمینی دارند، و نام هر یک از آنها اشاره به حادثه‌ای دارد که در طول سفر از دنیای زیرزمینی به روزمینی رخ داده است. هریک از طایفه‌ها در این سفر شیئی مقدس و دانشی برای اجرای مراسمی با قدرت باران‌سازی همراه خود آورده است. هوپی‌ها خود را مسئول حفظ توازن میان جهان بالایی و جهان پایینی می‌دانند. به‌همین علت با چرخۀ پیچیده‌ای از جشن‌ها و مناسک، این دو جهان را هماهنگ با یکدیگر نگه‌داشته‌اند و تداوم زندگی بر روی زمین را تضمین می‌کنند. دیگر قبایل سرخ‌پوست به‌علت کسوت روحانی هوپی‌ها آنان را محترم می‌داشته‌اند. هوپی‌ها مهم‌ترین نمایندگان دین سنّتی سرخ‌پوستان امریکا به‌شمار می‌روند. در سال‌های اخیر، فرهنگ سنّتی هوپی با مهاجرت جوانان هوپی به شهرها رو به زوال گذاشته است. اورایبیِ کهن[۶] از روستاهای هوپی است که قدیمی‌ترین مساکن در شمال امریکا است و شکل‌گیری آن به ۱۱۰۰م برمی‌گردد. گمان می‌رود فرهنگ هوپی، که تا حضور اسپانیایی‌ها در این منطقه (۱۶۲۹) تقریباً هیچ تماسی با فرهنگ‌های دیگر نداشت، از دست‌نخورده‌ترین فرهنگ‌های سرخ‌پوستی در امریکای شمالی باشد. در ۱۶۸۰، هوپی‌ها مراکز استقرار اسپانیایی‌ها را ازمیان بردند و روستاهای خود را به مناطقی دورافتاده منتقل کردند که فقط از طریق کوره‌راه‌های شیب‌دار و صخره‌ها دسترس‌پذیر بودند. در دهۀ ۱۸۲۰، نواهو[۷]ها به اشغال زمین‌های هوپی‌ها پرداختند و تعارض بر سرِ زمین بین این دو گروه هنوز ادامه دارد. در ۱۸۸۲ حفاظتگاهی برای هوپی‌ها تأسیس شد که محدوده‌اش از آن زمان تاکنون تغییر کرده است. امروزه دو نوع حکومت در جامعۀ هوپی‌ها دیده می‌شود؛ یکی، حکومتی سنّتی مبتنی‌بر وجود سرنوشتی خدایی در زندگی که در رأس آن ماسائو[۸]، نگهبان جهان چهارم هوپی، قرار دارد و همۀ قدرت‌های دینی و دنیوی را در اختیار ریش‌سپیدان قرار می‌‌دهد و دیگری حکومتی مبتنی‌بر قانون سازماندهی مجدد سرخ‌پوستان[۹] (۱۹۳۴) که بنابر آن قدرت ریش‌سپیدان محدود است و تصمیم‌های مهم براساسِ اجماع گرفته می‌شوند.