کاوشگر پایونیر
کاوشگر پایونیر (Pioneer probe)
هر یک از کاوشگرهای فضاییِ منظومۀ خورشیدی که ایالات متحدۀ امریکا، از ۱۹۵۸ تا ۱۹۷۸، به فضا پرتاب کرد. پایونیرهای ۱ تا ۳، که در ۱۹۵۸ پرتاب شدند، به کاوش ماه اختصاص داشتند. پرتاب پایونیر ۲ با شکست مواجه شد و پایونیرهای ۱ و ۳ هم به هدف نرسیدند، ولی کمربندهای تابشی وان آلن[۱] را اندازه‌گیری کردند. پایونیر ۴، بعد از گذر از کنار ماه، شروع به مدارپیمایی بر گرد خورشید کرد. پایونیر ۵ (۱۹۶۰) نخستین کاوشگر از این مجموعه بود که باد خورشیدی[۲] بین سیاره‌ها را بررسی کرد. پایونیرهای ۶ (۱۹۶۵)، ۷ (۱۹۶۶)، ۸ (۱۹۶۷)، و ۹ (۱۹۶۸) به مدارهایی بر گرد خورشید فرستاده شدند و به دیدبانی فعالیت خورشیدی پرداختند. پایونیر ۱۰، که در مارس ۱۹۷۲ پرتاب شد، نخستین کاوشگری بود که در دسامبر ۱۹۷۳ به مشتری[۳] رسید و در ۱۹۸۳، منظومۀ خورشیدی[۴] را ترک کرد. پایونیر ۱۱، پرتاب‌شده در آوریل ۱۹۷۳، در دسامبر ۱۹۷۳ به مشتری، و برای نخستین‌بار در ۱۹۷۹ به زحل[۵] رسید. سازمان ملی هوافضا (ناسا)[۶] در آوریل ۱۹۹۷ به کار پایونیر ۱۰ پایان داد. فعالیت این کاوشگر برای ۲۵ سال ادامه داشت و تا فاصلۀ ۱۰میلیارد کیلومتری خورشید پیش رفته بود. کار پایونیر ۱۱ در ۱۹۹۵ خاتمه یافت. پایونیرهای ۱۰ و ۱۱ حامل لوح پیام‌هایی از زمین برای سایر تمدن‌هایی‌اند که احتمال می‌رود در ستارگان دیگر پدید آمده باشند. کاوشگرهای پایونیر زهره[۷] در ماه‌های مه و اوت ۱۹۷۸ پرتاب شدند. یکی از آن‌ها به دور زهره مدارپیمایی کرد و دیگری سه کاونده را به سطح این سیاره فرستاد. پایونیر مدارپیما سرانجام در ۱۹۹۲ در جوّ زهره سوخت.