تینبرگن، نیکلاس (۱۹۰۷ـ۱۹۸۸)

تینْبِرگِن، نیکُلاس (۱۹۰۷ـ۱۹۸۸)(Tinbergen, Niko(laas))

نیکلاس تینبرگن Nikolaas Tinbergen
زادروز	لاهه ۱۹۰۷م
درگذشت	۱۹۸۸م
ملیت	انگلیسی
تحصیلات و محل تحصیل	لیدن
شغل و تخصص اصلی	جانورشناس
آثار	مطالعه غریزه (۱۹۵۱)؛ دنیای کاکایی (۱۹۵۳)
گروه مقاله	جانورشناسی
جوایز و افتخارات	نوبل پزشکی و فیزیولوژی به سبب تحقیقاتش در زمینه الگوهای رفتاری جانوران (همراه با کنراد لورنتس، ۱۹۳۷)

جانورشناس انگلیسی، زادۀ هلند. به‌سبب تحقیقاتش در زمینۀ الگوهای رفتاری جانوران به جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی ۱۹۳۷ دست یافت. متخصص مطالعۀ رفتار غریزی جانوران و یکی از بنیاد‌گذاران علم رفتارشناسی، مطالعۀ علمی رفتار جانوران در محیط طبیعی‌شان، بود. جایزۀ نوبل مشترکاً به او و کُنراد لورنتس، همکارش در چند پروژۀ مشترک، و کارل فون فریش اعطا شد. تینبرگن در زمینۀ سایر جنبه‌های رفتار جانوران، از قبیل یادگیری، و در زمینۀ رفتار انسان، مخصوصاً در زمینۀ رفتار تهاجمی، مطالعاتی صورت داد. معتقد بود رفتار تهاجمی نوعی رفتار غریزی است که در زمان تغییر رفتار غذایی انسان‌، از رژیم گیاه‌خواری به گوشت‌خوار شکارچی، پدید آمده است. در لاهه زاده شد و در لیدن درس خواند. در ۱۹۴۷، استاد لیدن شد. از ۱۹۴۹، در آکسفورد بود و مدرسۀ مطالعات رفتار جانوری آن‌جا را بنا نهاد. در مطالعۀ غریزه (۱۹۵۱)، نشان داد که رفتار تهاجمی در افراد نرِ ماهی آبنوس سه‌خار براثر رنگ قرمز در سطح زیرین بدن سایر افراد نر، که در فصل جفت‌گیری پدید می‌آید، تحریک می‌شود. همچنین، نشان داد که رقص جفت‌گیری افراد نر، با مشاهدۀ شکم برآمدۀ مادۀ آماده تخم‌ریزی تحریک می‌شود. در دنیای کاکایی (۱۹۵۳)، رفتار اجتماعی کاکایی‌ها را توصیف و بر اهمیت فرایند محرک ـ پاسخ در رفتار قلمروطلبانه تأکید کرد.

---