حقوق شهروندان

حقوق شهروندان (Bill of Rights)

قانون مصوب پارلمان انگلستان (۱۶۸۹)، که براساس آن پارلمان به‌منزلۀ نهاد اصلی‌ حکومتی در این کشور تعیین شد. بر اساس مفاد این قانون اختیارات سلطنتی در زمینۀ قانون‌گذاری، قدرت اجرایی وضع مالیات، دادگاه‌ها و ارتش محدود، و جلب رضایت پارلمان برای اجرای بسیاری از اقدامات دولتی ضروری اعلام شد. این قانون دربرگیرندۀ اعلامیۀ حقوق شهروندان و حاوی شرایطی بود که به‌موجب آن مقام سلطنت در جریان انقلاب شکوهمند به ویلیام و مری پیشنهاد شده بود. براساس این قانون، تعلیق با فرمان شاهانه بدون رضایت پارلمان، و اختیاراتِ نادیده‌گرفتنِ قانون، تأسیس دادگاه‌های قضایی، وضع مالیات و عوارض با صدور فرامین سلطنتی بدون موافقت پارلمان و نگهداری ارتش ثابت در دوران صلح بدون رضایت پارلمان غیرقانونی اعلام شد. این قانون بر حق نظم‌خواهی از پادشاه، آزادی انتخابات پارلمانی، آزادی بیان در بحث‌های پارلمانی، و ضرورت وجود پارلمان‌های مکرر نیز صحّه گذاشت. قانون حقوق شهروندان نزدیک‌ترین سند به قانون اساسی مکتوب است که در انگلستان وجود دارد. مفاد این قانون در مواردی که مناسب تشخیص داده ‌شدند، در قانون اساسی مصوب ۱۷۸۸ امریکا گنجانده شده ‌است.

---