بلا
بَلا
(در لغت بهمعنی آزمایش و سختی) در اصطلاح آزمایش الهی را گویند. آن کس را که خداوند بیشتر دوست دارد، او را به انواع مشقّتها میآزماید و بر مراتب و درجات او میافزاید و هرچه بلای بنده سختتر شود، قُرب او نزد خداوند بیشتر میشود. به عبارت دیگر، بلا آزمونی است که خداوند با آن سالک را از غل و غش و از عوارض انانیت و خودخواهی خالص میگرداند. بلا را بر دو دسته تقسیم کردهاند: بلای بیواسطه، که میان خدا و بنده هیچ واسطهای برای وقوع بلا نیست، مانند بلای آدم که آزمایش او بهواسطۀ غیر او نبود؛ بلای باواسطه، یعنی کسی واسطۀ آزمایش باشد، مانند بلای ابلیس که حضرت آدم واسطۀ بلای او بوده است. بلا را لباس اولیا و غذای پیامبران نام نهادهاند. از نظر مولوی جهان پیوسته در بلا و آزمایش است و آدمیان هر لحظه اسیر دام نویی هستند تا در نردبان ترقی و کمال پلهپله بالاتر روند.