ابرهای ماژلانی

ابرهای ماژِلانی (Magellanic Clouds)
در اخترشناسی، دو کهکشان از نزدیک‌ترین کهکشان‌ها به راه‌ شیری. شکل نامنظمی دارند و به‌صورت دو تکۀ جداشده از مسیر راه کهکشان، در صورت‌های فلکی جنوبی ماهی زرین، توکان، و میز دیده می‌شوند. ابر ماژلانی بزرگ در محدودۀ صورت‌های فلکی ماهی زرین و میز گسترده ‌شده است، در حالی‌که ابر ماژلانی کوچک در صورت فلکی توکان قرار دارد. ابر ماژلانی بزرگ ۱۶۹‌هزار سال نوری از زمین فاصله دارد و قطر آن تقریباً یک‌سوم قطر کهکشان ماست؛ ابر ماژلانی کوچک در فاصلۀ ۱۸۰‌هزار سال نوری از زمین واقع، و قطر آن تقریباً یک‌پنجم قطر کهکشان راه شیری است. نام این دو ابر از نام دریانورد پرتغالی، فردیناند ماژلان، گرفته شده ‌است که نخستین‌بار در اوایل قرن ۱۶ آن‌ها را توصیف کرد. این ابرها نزدیک‌ترین کهکشان‌های همسایۀ کهکشان ما هستند. در مقام مقایسه، سحابی بزرگ امرأة‌المسلسله ۲,۲۰۰,۰۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد. به‌سبب همین نزدیکی ابرهای ماژلانی برای بررسی جمعیت‌های ستاره‌ای و اجسامی مثل ستاره‌های ابرغول بسیار مفیدند. اولین‌بار هنریتا لیویت در ۱۹۱۲، رابطۀ بین دوره ـ درخشندگی را برای متغیرهای قیفاووسی در ابر ماژلانی کوچک به‌دست‌ آورد.

---