مسجد حاج محمدجعفر آباده ای
مسجد حاج محمدجعفر آباده‌ای Mohammad-Jafar Abadei Mosque
از آثار دورۀ قاجار و سدۀ 13ق، در اصفهان، خیابان عبدالرزاق، بازارچۀ حاج محمدجعفر. بر اساس منابع موجود بانی مسجد، حاج محمدجعفر آباده‌ای از علمای مشهور قرن سیزدهم هجری متوفا به سال ۱۲۸۰ق بوده است. به عقیدۀ مؤلف تاریخ اصفهان (میرزا حسن خان جابری انصاری) در اینجا مسجدی قدیم‌تر بوده که حاج محمدجعفر شبستانی در آن احداث کرده است. ساختمان مسجد در زمان حیات بانی به اتمام رسید؛ اما تزئینات آن احتمالاً در زمان شیخ عبدالجواد آباده‌ای، فرزند وی، انجام شد. نمای ضلع غربی حیاط در سال ۱۳۲۸ش و نمای ضلع شرقی در سال ۱۳۵۶ش به قرینۀ آن بنا گردید. در بمباران هوایی سال ۱۳۶۵ش قسمت‌های زیادی از مسجد ویران شد و پس از آن سازمان میراث فرهنگی بر اساس شواهد و مدارک موجود قسمت‌ها و تزئینات ویران شده را بازسازی کرد. مسجد در سال ۱۳۵۸ش با شمارهٔ ۳۸۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مشخصات معماری و تزئینات
بنای مسجد در کنار بازارچه‌ای به همین نام قرار گرفته است. چهار ایوان در میانۀ چهار ضلع حیاط مسجد واقع است که دو ایوان وسیع و مرتفع شمالی و جنوبی بر محور قبله تأکید می‌کند. مسجد شبستانی در جبهۀ جنوبی و شبستان دیگری در جبهۀ غربی خود دارد. ایوان‌ها، نماهای حیاط و قسمت‌هایی از فضاهای داخلی مسجد با کاشیکاری تزیین شده است. همچنین قسمت‌های مختلف بنا از جمله ایوان‌ها، شبستان جبهۀ جنوبی، سردر و هشتی ورودی طاق‌های رسمی بندی دارد.