قره چای ـ چرکس
قرَه‌چای ـ چِرْکِس
(یا: جمهوری قرهچای ـ چرکس[۱]؛ قره‌چایوو ـ چِرْکِسیا[۲]؛ کاراچای چرکس) جمهوری‌ای در جنوب غربی فدراسیون روسیه[۳]، بخشی از سرزمین استاوروپول[۴]. ۱۴,۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۴۳۶هزار نفر جمعیت دارد (۱۹۹۶) که ۴۶ درصد از آنان در شهر زندگی می‌کنند. جمعیت آن شامل ۴۲ درصد روس و ۳۱ درصد قرهچای است. چِرْکِسْک[۵] مرکز این جمهوری، و قره‌چایفسک[۶] (کاراچایفسک) دیگر شهر بزرگ آن است. این جمهوری در شیب‌های شمالی کوه‌های قفقاز[۷] واقع شده است و استپ[۸] کم‌ارتفاع در شمال و کوه‌پایه‌های[۹] پُردرخت در جنوب آن قرار دارند. دارای منابع غنی کانی (زغال‌سنگ، سرب، روی، و مس) است. صنایع آن عبارت‌اند از استخراج از معادن، تولید مواد شیمیایی، مواد غذایی، صنایع سبک و کشت غلات و انواع سبزی. جهانگردی نیز در این جمهوری اهمیت روزافزونی دارد. استان خودمختار قرهچای ـ چرکس در ۱۹۲۲ ایجاد شد. در ۱۹۲۶ به دو بخش استان خودمختار قره‌چایف[۱۰] و بخش خودمختار چرکس[۱۱] تقسیم شد. در ۱۹۴۳ این استان منحل و قره‌چای‌ها به مناطق مختلف آسیای مرکزی[۱۲] و قزاقستان[۱۳] تبعید شدند. در ۱۹۵۷ این استان مجدداً ایجاد شد و آنان بازگشتند. پس از فروپاشی شوروی به منزلۀ جمهوری فدراسیون روسیه معرفی شد.