برهان پور
بُرْهانپور
شهری در غرب ایالت مدهیا پرادش[۱]، در مرکز هند، بر ساحل شمالی رود تاپتی[۲]، به فاصلۀ ۴۴۲کیلومتری شمال شرقی بمبئی با ۱۷۲,۸۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۱م). محل تقاطع راهآهن و مرکز صنعت پنبه و از مراکز پارجهبافی و تولید دانههای روغنی است. پارچههای زربافت و ابریشمهای گلدار و قلابدوزیهای طلایی و نقرهای آن معروف است. این شهر، که در قرون وسطا اهمیت استراتژیک بسیاری داشت، در حدود ۸۰۱ق/۱۳۳۹م توسط ناصرخان بن راجا احمد فاروقی، بنیادگذار سلسلۀ خاندیش، ساخته شد و نام خود را از برهانالدین غریب دکنی گرفت. پس از آنکه جلالالدین اکبرشاه خاندان فاروقی را برانداخت، این شهر به قلمرو مغولان پیوست. جنگجویان مراتهه در ۱۰۹۶ق/۱۶۸۵م این شهر را غارت کردند. نظام دکن در ۱۱۷۳ق/۱۷۶۰م، این شهر را به پیشوا (وزیر) مراتههها واگذار کرد و در ۱۲۱۸ق/۱۸۰۳م ارتش انگلیس آنجا را تصرف کرد. این تصرفات در ۱۲۷۶ق/۱۸۶۰م بهصورت قطعی درآمد. مقبرۀ مبارک شاه و مسجد جامع برهانپور، از ساختمانهای زیبای این شهر است.