اوینار
اوینار (Avinar)
فیلم بلند سینمایی ساختۀ شهرام اسدی، تولید سال 1370ش. نخستین بار در دهمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در رشتههای چهرهپردازی و فیلمنامه مورد تقدیر قرار گرفت. اوینار با مدتزمان 101دقیقه در گونههای درام و جنگی ساخته شده است. در فیلم وضع اسفبار مردم شهر حلبچه (کردستان عراق) پس از بمباران شیمیایی توسط دولت صدام حسین در اسفند 1366ش و پس از تصرف آنجا بهوسیلۀ رزمندگان ایرانی و پیشمرگههای کُرد در عملیات ظفر 07 نشان داده شده است. یک روز بعد از تسلط رزمندگان بر شهر، حملات هوایی با بمبهای تخریبی و سپس بمبهای شیمیایی به فرماندهی علی حسن المجید آغاز شد. 15هزار کشته و مجروح و جمعیتی نابینا و دیگر ساکنان آواره شدند. پس از بمباران، مردم به سمت ایران یا کوههای اطراف کوچ کردند. فیلمساز گروهی از کوچندهها را به عنوان نمونهای از جامعۀ آسیبده، سوژۀ فیلم قرار داده و گفتگوها، دغدغهها، اندیشهها و خواستههای آنان را به تصویر کشیده است. اکثر آنان نابینایانی با زندگی از دست رفته، ولی عشق به زندگی دوبارهاند. اوینار با ریشۀ کُردی و به معنای عشق و علاقه و دوست داشتن است.
خلاصۀ داستان
داستان زرگری با آسیب بینایی محور حوادث فیلم است که قاطرچیای (به نام تیوای بشیر) را با دستمزد بالا استخدام کرده تا او را به جای مطمئن ببرد. زرگر سوار بر قاطر همراه با جعبۀ طلاها در حرکت است. چند نفر نابینا و کودکی همراه با یک گوساله در پی زرگر و قاطرچی میروند. اما زرگرِ خودخواه نه تنها به دیگران کمک نمیکند و حتی از خوراکیها و توشۀ خود به آنها نمیدهد، بلکه با تندی میخواهد تا دنبال او نروند. ولی گروه چون راه را نمیدانند، مجبورند در پی قاطرچی راهنما بروند؛ از اینرو با فاصله حرکت میکنند. در مسیر حوادث مختلف اتفاق میافتد. از جمله بالگرد و هواپیماها، به آنان تیراندازی میکنند یا بمب میاندازند. در این حوادث بحرانی، عکسالعملهای افراد از ایثارگری، مالدوستی، خودخواهی و غیر اینها به تصویر کشیده شده. همه افراد، از جمله زرگر و قاطرچی در راه از بین میروند؛ غیر از یک زن نابینا و کودک که پس از تحمل سختیهای فراوان به مرز ایران میرسند و نجات پیدا میکنند.
عوامل تولید و بازیگران
کارگردان: شهرام اسدی
تهیهکننده: علیاصغر احدی
نویسندگان: انسیه شاهحسینی و شهرام اسدی
مدیر فیلمبرداری: مازیار پرتو
تدوینگر: روحالله امامی
آهنگساز: مجید انتظامی
گروه صدا: احمد کلانتری، امیرحسین قاسمی، ناصر فرهودی و گرگین گریگوریان
گروه صحنه و دکور: علی فیضآبادی، براتعلی ایمانی، محسن شاهابراهیمی و احمد خلیلیفرد
طراحان چهرهپردازی: جلالالدین معیریان، مهران روحالنی و مهران قاسمی
برخی از بازیگران: پرویز پورحسینی، حسین پناهی، مهدی فتحی، آزیتا حاجیان، حمید طاعتی، ایرج نوذری، سیامک اطلسی، محمدرضا شریفینیا - فریده صابری، جهانگیر فروهر، محسن قاضیمرادی و ملیکا شریفینیا (در نقش اوینار)