بازار قیصریه (اصفهان)
| بازار قیصریّه | |
|---|---|
| نام فارسی | بازار قیصریّه |
| کشور | ایران |
| استان | اصفهان |
| نام‌های دیگر | قیساریه - بازار شاه - بازار شاهی |
| موقعیت | شمال میدان نقش‌جهان و مقابل مسجد شاه (مسجد امام) |
| کاربری | بازار |
| زمان ساخت | دورۀ شاه عباس اول صفوی |
بازار قیصریّه (اصفهان)
از قدیمی‌ترین بازارهای اصفهان در شمال میدان نقش‌جهان و مقابل مسجد شاه (مسجد امام). در منابع قرن ۴ق از آن یاد شده است. در دورۀ شاه عباس اول صفوی با گسترش بازار قدیم اصفهان احداث شد و مرتبط‌‌کنندۀ شهر قدیمی به بافت جدید پایتخت ایران بود. ۱۱.۵ میل مربع مساحت داشت. سردر سه‌طبقۀ هلالی‌شکل گنبدمانند کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری باشکوه و مجلل دارد که چون برج قوس را نماد شهر اصفهان می‌دانستند، صورت فلکی آن، همچنین صحنۀ جنگ شاه عباس با ازبک‌ها، صحنه شکار شاه و تصاویر زنان و مردان اروپایی اثر رضا عباسی بر کاشی‌ها و در وسط سردر نقش خورشید تصویر شده است. بالای سردر ساعت بزرگی نصب بود که بعدها به ناقوس تبدیل شد. طبقۀ سوم سردر نقاره‌خانه بود که تا اوایل دورۀ پهلوی، هنگام طلوع و غروب خورشید در آن نقاره می‌زدند. حجره‌ها و ایوان‌های نقاره‌خانه با نقاشی‌ها و گچ‌بری‌هایی شبیه به طبقۀ ششم بنای عالی‌قاپو تزیین شده بود که در ۱۳۰۷ش تغییر پیدا کرد. در دو طرف سردر، سکوهای بلند از سنگ یشم و سماق و محل عرضه و فروش مروارید و جواهرات بود. در دورۀ ناصرالدین‌شاه یک حاشیۀ کاشی‌کاری و یک کتیبه به سردر اضافه شد. جلو سردر حوض بسیار بزرگی بود که چهار بازار شاهی از آن‌جا شروع می‌شد و امروز به‌جای آن یک باغچه است.
از جمله بخش‌های بازار قیصریه یا قیساریه که بازار شاه و بازار شاهی نیز نامیده می‌شد، ضرابخانۀ سلطنتی، چهارسوی منحصربه‌فرد ضرابخانه، سرای معروف شاهی، کاروان‌سرای شاه، بازار درخت سوخته، بازار گلشن، بازار قنادها، کلاه‌دوزان، و بازار چخماق سازها، چند حمام از جمله حمام گود، چند مدرسه از جمله مدرسۀ صدر و چند دروازه اختصاصی بود و به بازار چیت‌سازها و چهارسوی زیبای آن و دارالشفاء ختم می‌شد. در قسمتی از طبقه دوم بازار، بازار مولتانی‌ها بود که پارچه‌فروشان هندی در آن به کسب و کار اشتغال داشتند. چهارسوی بازار ساروتقی معروف به قهوه کاشی‌ها از بازار قیصریه منشعب می‌شود.
بازار قیصریه امروز محل عرضۀ صنایع دستی اصفهان از‌جمله اشیای مسی قلمزنی و پارچه‌های قلمکار است. این مجموعه در سال 1377 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.