تخلیه کننده ازون
تخلیه کنندۀ ازون (Ozone depletion)
هر مادۀ شیمیایی تخریب‌کنندۀ ازون[۱] در استراتوسفر[۲]. بیشتر تخلیه‌کننده‌های ازون از نظر شیمیایی ترکیبات پایداری حاوی کلر[۳] یا بروم[۴]اند. این ترکیبات مدت طولانی تغییر نمی‌کنند و به سمت بالای اتمسفر[۵] می‌روند. شناخته‌شده‌ترین آن‌ها کلروفلوئوروکربن[۶]هایند (سی‌اِف‌سی‌ها). هالون‌ها[۷]، که در بعضی از کپسول‌های آتش‌نشانی به‌کار می‌روند، حلال‌های متیل کلروفرم[۸] و تتراکلرید کربن[۹]، بعضی از استخلاف‌های سی‌اِف‌سی و متیل برومیدِ[۱۰] آفت‌کش[۱۱]ها ازجمله تخلیه‌کننده‌های ازون‌اند. در 1995م، سی‌اِف‌سی‌ها تقریباً موجب 75 درصد از مجموع تخریب لایۀ ازون بودند، درحالی‌که میزان تخریب متیل برومید را 12٫5 درصد تخمین زده‌اند. غلظت‌های اتمسفری این مواد از 1990 تا 1994م کاهش یافت. سرعت تخلیه ازون نسبتاً در حال کاهش است، زیرا توافقات بین‌المللی برای حذف مواد شیمیایی تخلیه‌کنندۀ ازون نتیجه‌بخش بوده است. در 1996م، کاهش تخلیه‌کننده‌های ازون در لایه‌های پایینی اتمسفر صورت گرفت. انتظار می‌رود این کاهش چند سال دیگر در استراتوسفر نیز صورت گیرد. در 1987م، کشورهای در حال توسعه و فدراسیون روسیه[۱۲] موجب انتشار پانزده درصد کلروفلوئورکربن‌ها بودند. در 1996م، براساس تخمین برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد[۱۳] این مقدار حدود 80درصد رشد کرد.