حکومت پارلمانی
حکومت پارلمانی (parliamentary government)
(یا: حکومت کابینه‌ای[۱]) نوعی حکومت که در آن قوۀ مجریه برخاسته از قوۀ مقننه و از نظر قانونی پاسخگوی آن است. در برابر تفکیک قوا، که در آن سه قوۀ مجریه، مقننه، و قضاییۀ حکومت از نظر کارکنان و اختیارات قانونی از یکدیگر متمایزند، این نوع حکومت به ترکیب قوا معروف است. تفکیک قوا از ویژگی‌های عمدۀ نظام حکومتی ایالات متحده امریکا است. بیشتر کشورهای اروپای غربی و جامعۀ مشترک‌المنافع نوعی حکومت پارلمانی را پذیرفته‌اند، اگرچه در عمل تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها وجود دارد. در بیشتر کشورهای جامعۀ مشترک‌المنافع همۀ وزرا عضو کابینه‌اند، هرچند حکومت‌های ائتلافی حزب لیبرال و میهن[۲] استرالیا، مطابق الگوی انگلیسی، دارای گروهی درونی از وزرا بوده است که کابینه را تشکیل می‌دادند. تفاوت مهم دیگری که در استرالیا و نیوزیلند دیده می‌شود نفوذ اعضایی از حزب است که در پارلمان عضویت دارند یا جلسۀ سران حزب[۳] در هنگام انتخاب وزرا در دورۀ بر سر‌کار‌بودن حزب کارگر است. در استرالیا، وزرا عملاً در جلسۀ بستۀ سران حزب انتخاب می‌شوند اگرچه نخست‌وزیر وزارتخانه‌های آن‌ها را معیّن می‌کند. فرانسه نیز در جمهوری پنجم تفاوت مهم دیگری را به‌نمایش گذاشت، زیرا نظام سیاسی فرانسه آمیزه‌ای از حکومت پارلمانی و نظام ریاستی ـ کنگره‌ای ایالات متحده است. رئیس‌جمهور فرانسه با رأی مستقیم همۀ مردم انتخاب می‌شود و قانوناً در برابر پارلمان فرانسه پاسخگو نیست در حالی‌که نخست‌وزیر و دیگر وزرا، که ممکن است عضو سنا یا مجلس ملی نباشند، اما به‌لحاظ قانونی در برابر مجلس ملی پاسخگو هستند و ممکن است در جلسات مشاورۀ آن شرکت کنند. بنابراین، حکومت فرانسه آمیزه‌ای از تفکیک و ترکیب قواست.