سوزن دوزی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سوزن‌دوزی (embroidery)

سوزن‌دوزی ازبکستانی روی ردای سنتی زنانه پارانجیا

هنر تزیین پارچه با استفاده از نخ و سوزن. از این هنر برای تزیین لباس، دستکش، جلد کتاب، مبلمان، و ردای کلیسایی استفاده می‌شود. پرده‌ نقش‌دارِ بایو[۱]، نوعی سوزن‌دوزی است که قدمت آن به سال‌های ۱۰۶۷ تا ۱۰۷۰م بازمی‌گردد. در نیمۀ اول قرن ۲۰م، در بریتانیا، تکه‌دوزی و نیز سوزن‌دوزی روی تابلو و کتان، برای لوازم منزل، از فعالیت‌های زنان در اوقات فراغت بود. در سوزن‌دوزی، شیوه‌ها و بخیه‌دوزی‌های خاص را بر روی تکه پارچۀ مستقلی با نام «الگو» آزمایش می‌کنند. از دهۀ ۱۹۵۰م در بسیاری از کشورها شیوه‌های ابتکاری سوزن‌دوزی احیا شد. در ایران، سوزن‌دوزی ازجمله رودوزی‌های سنتی است که سابقۀ چند هزارساله دارد. کارشناسان معتقدند که برجستگی‌های لباس حاکمان و کارگزاران سلطنتی در نقوش تخت جمشید و کاشی‌های باستانی شوش نشان‌دهندۀ نوعی سوزن‌دوزی است. در زمان حاضر، بهترین نمونه سوزن‌دوزی در ایران سوزن‌دوزی بلوچ است که زنان بلوچ با استفاده از نخ‌های دهه، با رنگ‌های تند، روی پارچه‌های کتانی می‌دوزند. نقوش هندسی در این پارچه‌ها از کوک‌زدن بخیه‌های رنگین پدید می‌آید. سوزن‌دوزی اصفهان و سوزن‌دوزی ممقان در نزدیکی تبریز، نیز معروف است. نیز ← برودری‌دوزی

 


  1. Bayeux Tapestry