عبدالناصر، جمال (آسوان ۱۹۱۸ ـ قاهره ۱۹۷۰)
عَبدُالناصر، جمال (آسوان ۱۹۱۸ ـ قاهره ۱۹۷۰)
سیاستمدار، نخست‌وزیر (۱۹۵۴ـ۱۹۵۶) و رئیس‌جمهور (۱۹۵۶ـ۱۹۷۰) مصر. پس از گذراندن دورۀ دانشکده افسری قاهره، وارد ارتش شد. در ۱۹۴۵ او همراه با برخی افسران جوان دیگر سازمانی سری به‌نام «افسران آزاد» تشکیل داد که هدف آن اصلاحات در ارتش و کشور بود. در جنگ اول فلسطین (۱۹۴۸ـ۱۹۴۹) با رژیم اشغالگر اسرائیل ناصر به‌شدت زخمی شد. شکست مصر در این جنگ باعث شد او و افسران آزاد جداً به فکر برانداختن زمامداران نالایق و ناتوان آن زمان مصر بیفتند. در کودتای ۱۹۵۲ آن‌ها موفق شدند ملک فاروق، پادشاه مصر، را برکنار کنند و خود زمام امور را به‌دست گیرند. درنتیجه ژنرال محمد نجیب نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور و عبدالناصر معاون نخست‌وزیر شد. نجیب که فردی محافظه‌کار بود و با اصلاحات عمیق مخالفت می‌کرد، در ۱۹۵۴ پس از سوءقصد نافرجام به جان ناصر از کار برکنار شد و ناصر عملاً فرمانروای حقیقی مصر و در ۱۹۵۶ به ریاست جمهوری برگزیده شد. نخستین اقدام ناصر پس از رسیدن به ریاست جمهوری، ملی‌کردن کانال سوئز بود که تا آن زمان عملاً به‌دست انگلستان اداره می‌شد. این امر منجر به لشکرکشی انگلیس و فرانسه به مصر شد، نبردی در گرفت که مصر در آن پیروز گردید و همین امر اعتبار و حیثیتی بی‌نظیر برای ناصر به‌ویژه در جهان عرب فراهم آورد. در ۱۹۵۸ مصر و سوریه با یکدیگر متحد شدند و «جمهوری متحد عرب» را تشکیل دادند. در ۱۹۶۲ ناصر در جنگ داخلی یمن دخالت کرد و در ۱۹۶۷ همراه با سوریه و اردن نبردی را علیه تجاوز اسرائیل سامان داد که به جنگ شش‌روزۀ ژوئن ۱۹۶۷ مشهور است. ناکامی در این جنگ البته چندان آسیبی به چهرۀ محبوب ناصر نزد و استعفای او هم با مخالفت و تظاهرات گسترده و مهرآمیز مردم مواجه گردید و از سویی دیگر باعث اتحاد بیشتر کشورهای عربی با یکدیگر گردید، تا بدان‌حد که کشورها به اصطلاح «محافظه‌کار» عرب که با ناصر و دیگر سران «انقلابی» عرب مخالف بودند به یاری مصر شتافتند. جمال عبدالناصر یکی از بنیانگذاران سازمان کشورهای غیر متعهد و همراه با نهرو، تیتو و سوکارنو از چهره‌های اصلی آن بود. اصلاحات او در کشورش در حوزۀ آموزش و پرورش و بهداشت و به‌ویژه توزیع زمین‌های کشاورزی بین دهقانان مصری از مهم‌ترین اقدامات او در اجرای عدالت اجتماعی به‌شمار می‌رود. وی در ۱۹۷۰ به‌طور ناگهانی با سکتۀ قلبی درگذشت.