مانریسم
مانِریسم (mannerism)
(یا: شیوه‌گری) اصطلاح شیوه‌گری در کل به هر نوع تکلّف (تقلید غیرطبیعی یا اغراق) در هر سبک یا شیوۀ هنری اطلاق می‌شود، اما این اصطلاح معمولاً بر نقاشی‌های ایتالیایی قرن ۱۶م دلالت دارد، و معرف دوره‌ای متمایز بین هنر رنسانس متعالی[۱] و باروک[۲] است. شیوه‌گری عمدتاً بر پیروی از میکلانژ، و اغراق در تأکید بر کمپوزیسیون[۳] و کژنماییِ گویای اندام‌ها در آثار او، استوار است. در آثار شیوه‌گران، اندام‌ها به‌صورتی غیرطبیعی عضلانی یا کشیده‌اند، و در وضعیت‌های خشونت‌آمیز یا تحت فشار قرار دارند. بدین ترتیب حسی از ابهام و رنج ایجاد می‌شود که با هماهنگی، آرامش، و متانت دلخواهِ هنرمندان رنسانس[۴] که از قواعد کلاسیک[۵] هنر پیروی می‌کردند، متفاوت است. ترکیب‌بندی شلوغ، تحریف در نسبت و مقیاس، و نیز استفاده از رنگ تند، از مشخصات آثار شیوه‌گران به‌شمار می‌رود. این گرایش‌ها در فلورانس[۶]، رُم، و بولونیا پدیدار شد، و ناآرامی نهفته در آن‌ها را می‌توان تا حدی به تأثیرات آزارندۀ نهضت اصلاح دین[۷]، و نیز غارت رُم در ۱۵۲۷م نسبت داد، که زندگی روزمرۀ بسیاری از نقاشان را برآشفت. در میان شیوه‌گران برجسته، پارمیجانینو[۸]، دانیل دا ولترا[۹]، یاکوپو دا پونتورمو[۱۰]، سالویاتی[۱۱]، برادران فدریگو[۱۲] و تادئو تسوکّارو[۱۳] و پرینو دل واگا[۱۴] درخور ذکرند. هنرمندان ایتالیایی، ازجمله جووانّی باتیستا روسّی[۱۵] (ایل روسو[۱۶])، پریماتیچیو[۱۷]، و نیکولو دل آباتّه[۱۸]، نوعی شیوه‌گری خاص و زیبا را به فرانسه آوردند؛ فرانسیس اول[۱۹] آنان را به ایتالیا فراخوانده بود. (← مکتب فونتن‌بلو). پلّگرینو[۲۰] (۱۵۲۷ـ۱۵۹۲م) شیوه‌گری را به اسپانیا برد. بروندزینو[۲۱]، شاگرد وازاری[۲۲]، و کَوِلی‌یر دارپینو[۲۳]، که ظاهراً این سبک با او به‌اوج خود رسید، از شیوه‌گران متأخر ایتالیا بودند.
- ↑ High Renaissance
- ↑ baroque
- ↑ composition
- ↑ Renaissance
- ↑ classical
- ↑ Florence
- ↑ Reformation
- ↑ Parmigianino
- ↑ Daniele da Volterra
- ↑ Jacopo da Pontormo
- ↑ Salviati
- ↑ Federigo
- ↑ Taddeo Zuccaro
- ↑ Perino del Vaga
- ↑ Giovanni Battista Rossi
- ↑ Il Rosso
- ↑ Primaticcio
- ↑ Niccolò dell’ Abbate
- ↑ Francis I
- ↑ Pellegrino
- ↑ Bronzino
- ↑ Vasari
- ↑ Cavaliere d’Arpino