مظفریان
مظفّریان (حک: ۷۱۳ق ـ۷۹۵ق)
(یا: آل مظفر) عنوان سلسله‌ای از امرای مستقل محلی در قسمت‌های مرکزی و جنوب غربی ایران. جد اعلای آل‌مظفر، غیاث‌الدین حاجی خراسانی از ولایت خواف بود که در زمان فترت مغول به یزد کوچ کرد. فرزندان غیاث‌الدین هنگام لشکرکشی هلاکو به بغداد، همراه اتابک یزد، به اردوی او پیوستند. شرف‌الدین مظفر سرسلسله آل مظفر با پناهنده‌شدن به دربار ارغون خان مغول و نشان دادن شجاعت از خود، حکومت میبد یزد را به‌دست آورد و در ۷۱۸ق با تأیید الجایتو، اتابکان یزد را برانداخت و خود حاکم یزد شد. جانشین او مبارزالدین محمد نیز از فترت اواخر عهد ایلخانان مغول استفاده کرد و کرمان و فارس را گرفت و شیخ ابواسحاق اینجو را به‌قتل رساند. حکومت آل مظفر در دورۀ او به منتهای درجه وسعت خود رسید، اما تقسیم قدرت میان فرزندانش و شاهزادگان مظفری و رقابت آن‌ها با یکدیگر باعث ضعف و انحطاط آنان شد. قلمرو آل‌مظفر در اوج وسعت خود شامل کرمان، سیستان، فارس، یزد، اصفهان، خوزستان، لرستان، قزوین و برای مدتی آذربایجان هم شد. علاوه بر مبارزالدین محمد، شاه شجاع، شاه زین‌العابدین و شاه منصور از دیگر امیران مشهور این سلسله‌اند. حافظ شیرازی با امرای این سلسله ازجمله شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی هم‌عصر بود و در اشعار خود آن‌ها را مدح کرده است. با اوج‌گیری منازعات داخلی شاهزادگان مظفری، امیرتیمور که تازه به قدرت رسیده بود، در ۷۸۹ق به فارس لشکر کشید، او حکومت شیراز را به شاه یحیی مظفری واگذاشت. اما منازعات بی‌ثمر امرای مظفری بار دیگر تیمور را در ۷۹۵ق به شیراز کشاند و این بار دستور قتل تمامی شاهزادگان مظفری، جز زین‌العابدین و سلطان شبلی، را داد.